σάλο έχουν προκαλέσει τα ευρήματα Γαλλικής έρευνας η οποία δείχνει πως
πειραματόζωα ανέπτυξαν καρκινικούς όγκους και βλάβες σε ζωτικά όργανα σε
δοκιμές διατροφής με “ασφαλή” όρια γενετικά τροποποιημένου καλαμποκιού και του
εντομοκτόνου Roundup. Η έρευνα -με διάρκεια κατά πολύ μεγαλύτερη από τις
αντίστοιχες των εταιρειών, στις οποίες στηρίζονται οι εγκρίσεις της
Ε.Ε. για τους γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς- προσέβαλε την στην ήδη κλονισμένη αξιοπιστία της
Ευρωπαϊκής Αρχής τροφίμων (EFSA), η οποία είχε εγκρίνει την εν λόγω γ.τ.
ποικιλία ως ασφαλή ενώ κατέκρινε πρόσφατα το μορατόριουμ Ελλάδας και
Αυστρίας ως “επιστημονικά αβάσιμο”.
πραγματοποίησαν το λόμπι των εταιρειών βιοτεχνολογίας για την
δημοσιευμένη και ελεγμένη έρευνα, λαμβάνοντας ανάλογη απάντηση, ενώ η
Ε.Ε. ζητά εξέταση των αποτελεσμάτων.
Καρκινικοί όγκοι και βλάβες
Στην εργασία που δημοσίευσε
πριν μερικές μέρες ο καθ. Μοριακής βιολογίας του Πανεπιστήμιου της Caen
Gilles-Eric Séralini, σε συνεργασία με το ινστιτούτο Criigen, στο
έγκριτο επιστημονικό περιοδικό Food and Chemical Toxicology τα ευρήματα ήταν κάτι παραπάνω από ανησυχητικά. Η γενετικά τροποποιημένη (γ.τ.) ποικιλία καλαμποκιού NK603
της εταιρείας Monsanto και το ζιζανιοκτόνο της Roundup για το οποίο
είναι φτιαγμένη να αντέχει, είχε δραματικές επιπτώσεις στην υγεία των
πειραματόζωων, αναπτύσσοντας καρκινικούς όγκους και παθολογίες σε ζωτικά
όργανα. Το σημαντικότερο εύρημα είναι ότι όχι μόνο τα πειραματόζωα που
εκτέθηκαν σε διατροφή που περιείχε το ζιζανιοκτόνο Roundup πέθαιναν
νωρίτερα, αλλά και εκείνα επίσης που τρέφονταν μόνο με το γενετικά τροποιημένο καλαμπόκι
ανέπτυσσαν καρκινικούς όγκους.
Σύμφωνα
με τον ίδιο ερευνητή, πρόκειται για την μεγαλύτερη σε διάρκεια και πιο
λεπτομερής σχετική έρευνα που έχει πραγματοποιηθεί στο ζιζανιοκτόνο και
στους γ.τ.ο. Οι μέχρι τώρα έρευνες -οι οποίες πραγματοποιούνταν από τις
ίδιες και μόνο εταιρείες βιοτεχνολογίας και αγρο-χημικών- η διάρκεια
των δοκιμών διατροφής σε πειραματόζωα δεν ξεπερνούσε τις 90 μέρες.
Αξιοσημείωτα, χάρη στο ότι οι δοκιμές του Séralini διήρκεσαν 2 χρόνια,
όσο δηλαδή και η διάρκεια ζωής των πειραματόζωων και σε ένα μεγάλο
αριθμό πειραματόζωων, οι καρκινικοί όγκοι εντοπίστηκαν μετά τις 120
μέρες. Σημαντικό είναι επίσης ότι τα επίπεδα του ζιζανιακτόνου που
χρησιμοποιήθηκαν είναι αυτά που θεωρούνται ως “ασφαλή προς κατανάλωση”.
Έντονες αντιδράσεις από Λόμπι Βιοτεχνολογίας και ..“φιλικά προσκείμενους”
Η
δημοσίευση της εργασίας προκάλεσε μια σειρά αντιδράσεων από τις
εταιρείες βιοτεχνολογίας αντίστοιχο λόμπι και διάφορους επιστήμονες.
Στις Η.Π.Α. σε λιγότερο από μια μέρα εμφανίστηκαν στα πρωτοσέλιδα μεγάλων εφημερίδων
ανακοινώσεις και απαξιωτικά άρθρα από επιστήμονες οι οποίοι κριτίκαραν
την αξιοπιστία της έρευνας ως διάτρητη, παρόλη την εγκυρότητα του
επιστημονικού περιοδικού που την δημοσίευσε και την διαδικασία
αξιολόγησης και έγκρισης από την οποία πρέπει να περάσει μια έρευνα για
να δημοσιευθεί.
Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ως ανταπάντηση ο
Séralini σε παρουσίαση τύπου στις Βρυξέλλες “η έρευνα αυτή αξιολογήθηκε
από το καλύτερο επιστημονικό περιοδικό Τοξικολογίας Τροφίμων, κάτι που
διήρκεσε κατά πολύ περισσότερο από τις 24 ώρες που χρειάστηκαν διάφοροι
για να την παρουσιάσουν ως μη-έγκυρη” ενώ απαντήσεις στα επιχειρήματα
κατά της εγκυρότητας της έρευνας του αναρτήθηκαν τόσο από την ερευνητική του ομάδα όσο και από το την οργάνωση επιστημόνων Sustainable Food Trust
Η αμφιλεγόμενη στάση και ρόλος της Ευρωπαϊκής Αρχής για την Ασφάλεια Τροφίμων (EFSA)
Η EFSA η οποία είναι η αρμόδια επιστημονική αρχή για την αξιολόγηση και την κοινοποίηση της διατροφικής ασφάλειας στην Ε.E. έχει
επικριθεί έντονα λόγω επιστημονικών αξιολογήσεων νέων φυτοφαρμάκων και
γ.τ.ο βασιζόμενες σχεδόν αποκλειστικά σε εταιρικά και όχι σε ανεξάρτητα
ερευνητικά στοιχεία καθώς και στην σχέση μελών και στελεχών της με εταιρείες και αντίστοιχα λόμπι, τα οποία οδηγήθηκαν σε παραίτηση λόγω σύγκρουσης συμφερόντων.
Πριν μερικές μέρες δε, σύμφωνα με το EUfood policy.com, η Αρχή, με ένα
δείγμα εκλαϊκευμένης και λιγότερο τεχνικής γραφής, κριτίκαρε το Ελληνικό
και Αυστριακό Μορατόριουμ στους γενετικά τροποιημένους οργανισμούς αναφέροντας ότι στερούνται
επιστημονικής βάσης..
Το γεγονός με τις περισσότερες επιπλοκές σε
Ευρωπαϊκό επίπεδο είναι ότι η γ.τ. ποικιλία ΝΚ603 είχε ήδη λάβει
έγκριση στην Ε.Ε. από το 2003 προς χρήση ως τρόφιμο και ζωοτροφή από την
EFSA. Η απόφαση στηρίχτηκε σε δεδομένα δοκιμών που η ίδια εταιρεία
παραγωγής, Μοnsanto, είχε πραγματοποιήσει και τα οποία θεωρούνται
απόρρητα και δεν μπορούν να κοινοποιηθούν.
Σημαντικό είναι επίσης ότι οι κατευθυντήριες γραμμές της EFSA σχετικά με την ανάλυση κινδύνου για την έγκριση των γ.τ.ο. επρόκειτο να ενσωματωθούν σε νέους κανονισμούς της Ε.Ε. και προέβλεπαν περαιτέρω αποδυνάμωση των ελέγχου, θεωρώντας πως δεν είναι απαραίτητο καν να πραγματοποιούνται οι δοκιμές διατροφής 90 ημερών.
Απαγόρευση των γ.τ.ο. στη Ευρώπη θα ζητήσει η Γαλλία. Η Ελλάδα;
Οι
μόνες γενετικά τροποιημένες καλλιέργειες που έχουν λάβει έγκριση και καλλιεργούνται
εμπορικά αυτή την στιγμή στην Ε.Ε. είναι το καλαμπόκι ΜΟΝ810 της
Monsanto και η πατάτα amflora η οποία ουσιαστικά έχει αποσυρθεί απο την αγορά.
Επτά χώρες, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα και η Γαλλία, έχουν
απαγορέψει την καλλιέργεια του ΜΟΝ810 στα εδάφη τους. Υπό το φως των
νέων εξελίξεων η κυβέρνηση της Γαλλίας πρότίθεται να ζητήσει την πλήρη απαγόρευση του γ.τ. καλαμποκιού σε όλη την Ε.Ε.
εάν τα αποτελέσματα των δοκιμών που δημοσιοποιήθηκαν πριν μερικές μέρες
αποδειχθούν ακριβή. Aπο την άλλη ο Υπουργός Γεωργίας της Αυστρίας δήλωσε ότι: “Ένα πράγμα είναι σαφές: Δεδομένης αυτής της μελέτης, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα πρέπει να επανεξετάσει τις πρακτικές ελέγχου της και η διαδικασία έγκρισης [των γ.τ.ο.] πρέπει επαναπροσδιορισθούν σε βάθος“.
Επίσης η Ευρωπαϊκή Επιτροπή φαίνεται όρισε την εξέταση της νέας
έρευνας του Séralini ενώ δήλωσε ότι θα ορίσει αναγκαστικές δοκιμές 90
ημερών για την αξιολόγηση των υπό έγκριση γ.τ. ποικιλιών.
Το
κρίσιμο ερώτημα βέβαια για τα Ελληνικά δεδομένα είναι το ποια θα είναι η
στάση της Ελληνικής κυβέρνησης και του νέου υπουργού Α.Τσαυτάρη. Δεδομένης της δηλωμένης στάσης του υπέρ των γ.τ.ο.
αναμένεται με ενδιαφέρον το ποια γραμμή θα ακολουθήσει και για το αν θα
ενδυναμώσει την απόφαση απαγόρευσης καλλιέργειας γενετικά τροποιημένες οργανισμούς.
B.Γ.
22 Σεπτεμβρίου 2012
BiotechWatch.gr
