Ηθική, Κίνδυνος, Αποκάλυψη- Peter Gelderloos

June 29, 2024

Καθώς ο κόσμος φτάνει στο τέλος του, όχι συνοπτικά όπως σε μια ταινία του Χόλυγουντ, αλλά αργά και βασανιστικά, παράγοντας κάθε μέρα μια νέα αγωνία και μια νέα ανέλπιδη προσπάθεια για να βρεθεί ισορροπία, γίνεται ολοένα και πιο φανερό πώς οι συνήθεις αντιλήψεις μας για το τι είναι επικίνδυνο και τι είναι ηθικό, είναι για πέταμα. Τι σημαίνει να παραμένεις ασφαλής σε έναν κόσμο που φτάνει στο τέλος του; Ποιος ακριβώς είναι ο τρόπος μέτρησης του κινδύνου όταν όλες οι προβλέψεις μας για την επιβίωση και την μελλοντική διατήρηση της ζωής στον κόσμο μας είναι απαισιόδοξες; Και ποιά μπορεί να είναι η “ηθική στάση”, ή η σημασία της αξιοπρέπειας, σε έναν κόσμο που δολοφονείται από τέρατα πολύ πιο εγωιστικά και πολύ πιο καταστροφικά, ακόμα και από τους χειρότερους “κακούς” της πιο φρικιαστικής ταινίας τρόμου; Ενώ συγχρόνως, σε αντίθεση με τις ταινίες, οι κακοί στην κοινωνία που ζούμε εμφανίζονται ως εντελώς νορμάλ, δικαιωμένοι, και γίνονται διασημότητες;

Νομίζω ότι μπορούμε να απλοποιήσουμε αυτούς τους προβληματισμούς με τρόπο που να μας προσφέρει κάποια προοπτική.

Ποιο μέλλον θα προτιμούσατε να έχετε μπροστά σας ;

Θα προτιμούσες

να πρέπει να περάσεις από ένα έως δέκα χρόνια στη φυλακή

Ή

Να γλιτώσεις τη φυλάκιση, αλλά να πρέπει να ζήσεις σε έναν κόσμο στον οποίο:

  • εσύ και οι περισσότεροι άνθρωποι που γνωρίζεις, μέχρι την ηλικία των 50 ετών, πιθανότατα θα πάθετε καρκίνο, καρδιοπάθεια, διαβήτη, μια αυτοάνοση διαταραχή ή μια επώδυνη χρόνια ασθένεια που κανείς δεν θα μπορεί να διαγνώσει (με όλη την ταλαιπωρία και τη θνησιμότητα που αυτό επιφέρει)
  • εσύ, η άμεση οικογένειά σου και οι στενότεροι φίλοι σου θα έχετε περίπου 10% – 50% πιθανότητες να αντιμετωπίσετε ένα ακραίο καιρικό συμβάν με υψηλό αριθμό θανάτων ή οξύ λιμό, και πιθανώς θα πεθάνετε σε αυτό
  • αν έχεις οικογένεια και αγαπημένα πρόσωπα εκτός Ευρώπης/Αυστραλίας και Βόρειας Αμερικής, θα έχουν 50-99% πιθανότητα να έρθουν αντιμέτωποι πολλές φορές με θανατηφόρα καιρικά φαινόμενα και λιμούς, με κίνδυνο για την απώλεια της ζωής τους
  • οποιαδήποτε φυσική περιοχή που έχεις αγαπήσει θα αλλοιωθεί για πάντα από μαζική εξαφάνιση ειδών, εξορύξεις, ξηρασία ή άλλες αιτίες
  • θα πρέπει υποχρεωτικά να καθίσεις με σταυρωμένα τα χέρια, καθώς οι πολιτικοί θεσμοί, τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και οι εταιρείες που ευθύνονται για όλο αυτό τον πόνο και την καταστροφή θα αποκτούν ολοένα μεγαλύτερη εξουσία πάνω στη ζωή σου και στο περιβάλλον σου, χωρίς να καταλύονται ποτέ, χωρίς να λογοδοτούν σε κανέναν και με κανένα ουσιαστικό τρόπο.

Τώρα ας υποθέσουμε ότι όλα αυτά τα άσχημα που περιγράφηκαν παραπάνω —σχετικά με τον θάνατο, τις ασθένειες, τα ακραία καιρικά φαινόμενα, τις μαζικές εξαφανίσεις ειδών— θα συμβούν με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, σε κάθε περίπτωση.

Στην πραγματικότητα, ΝΑΙ- ας το αποδεχτούμε. Δεν μιλάμε υποθετικά αυτή τη στιγμή.

Αυτό είναι ένα ρεαλιστικό σενάριο. Όλα τα επιστημονικά μοντέλα που έχουν επικυρωθεί και τελειοποιηθεί τις τελευταίες δεκαετίες προβλέπουν ότι βρισκόμαστε σε τροχιά σύγκρουσης με ακριβώς αυτό το σημείο δυστυχίας, οδύνης και θανάτου, ή και με ακόμα χειρότερες συνθήκες. Στα μέρη του κόσμου που βρίσκονται στην αιχμή της αποκάλυψης, αυτές οι καταστάσεις συμβαίνουν ήδη.

Ας επανέλθουμε λοιπόν τώρα στο υποθετικό μας σενάριο. Πρώτον, η ρεαλιστική βάση του σεναρίου:

Κάθε χρόνο που περνάει και για όσο μπορούμε να προβλέψουμε στο μέλλον, πολλαπλασιάζεται η ζοφερή μας βεβαιότητα για τα εκτοξευμένα ποσοστά θνησιμότητας, τις ασθένειες, τους λιμούς, την μαζική εξαφάνιση ειδών, την απώλεια βιότοπων και την εξολόθρευση ολόκληρων οικοσυστημάτων.

Τώρα, ας δούμε τις πιθανές επιλογές που έχεις. Θα προτιμούσες:

  • να αντιμετωπίσεις όλον αυτό τον πόνο και τις καταστροφές, εντός των κατά προσέγγιση πιθανοτήτων που αναφέρονται στην προηγούμενη λίστα, αλλά και
  • να προβείς σε παράνομες ενέργειες κατά των δομών και των θεσμών που ευθύνονται για όλα αυτά τα δεινά, αντιμετωπίζοντας με αυτόν το τρόπο λιγότερο από 50% ρίσκο φυλάκισης ενός έως δέκα ετών
  • να γνωρίζεις ότι μαζί με όλους τους άλλους ανθρώπους που αναλαμβάνουν επίσης δυναμική δράση, η οικοκτονία και η γενοκτονία γίνονται λιγότερο κερδοφόρες για τους επενδυτές, και όσοι βρίσκονται στην εξουσία χάνουν μέρος ή όλη τη δύναμή τους, ενώ εμείς οι υπόλοιποι, καθώς και οι επόμενες γενιές, αποκτούμε μερική ή πλήρη ικανότητα να οργανώνουμε τις κοινότητές μας και να φροντίζουμε τα οικοσυστήματα μας με τρόπο που να δίνει προτεραιότητα στη θεραπεία και την διόρθωση των καταστροφών που έχουν συντελεστεί.

Ή θα προτιμούσες

να μην προβείς σε καμία άλλη ενέργεια εκτός από συμβολικές διαμαρτυρίες, να αποφύγεις τον κίνδυνο της φυλάκισης, αλλά και να μην κάνεις τίποτα για να μειώσεις τα αποτελέσματα και την εξουσία αυτών που καταστρέφουνε τον κόσμο. Χωρίς τίποτα να τους κόβει τη φόρα, η αποκάλυψη γίνεται ακόμα πιο βάναυση και το μέλλον που θα αντιμετωπίσεις περιλαμβάνει:

  • εκατοντάδες εκατομμύρια ανθρώπους που θα πεθαίνουν κάθε χρόνο από πείνα, έλλειψη καθαρού νερού, ρύπανση, ακραία καιρικά φαινόμενα και γενοκτονικούς πολέμους που προκύπτουν από αυτές τις ελλείψεις και εκδηλώνονται σε ένα ανταγωνιστικό πολιτικο-οικονομικό πλαίσιο
  • εσύ και όλοι όσοι γνωρίζεις θα αντιμετωπίσετε σημαντική μείωση του προσδόκιμου ζωής σας, καθώς ολόκληρος ο ανθρώπινος πληθυσμός θα μειωθεί από 10% έως 80%
  • εσύ και τα άτομα για τα οποία νοιάζεσαι περισσότερο θα πρέπει, πιθανότατα, να παλέψετε για να επιβιώσετε ή θα πεθάνετε βασανιστικά από πείνα, καρκίνο, διάρροια, τροπικές ασθένειες, καρδιακές παθήσεις, ανίατες λοιμώξεις, πυρκαγιές, πλημμύρες ή πόλεμο
  • θα πρέπει να υπακούς στην ολοένα και πιο δικτατορική εξουσία των πολιτικών και οικονομικών θεσμών που ευθύνονται άμεσα για όλα αυτά τα δεινά, ή ακόμα χειρότερα σε δικτατορίες που έρχονται στην εξουσία καθώς οι κοινωνίες καταρρέουν και οι άνθρωποι μένουν αμέτοχοι και παθητικοί θεατές

Στα παραπάνω σενάρια, παρουσιάζονται απλοποιημένες αλλά ακριβείς εκδοχές των κρυφών επιλογών που αντιμετωπίζουμε όλοι μας καθημερινά. Τι σχέση υπάρχει ανάμεσα στον κίνδυνο της φυλάκισης και στην αποκάλυψη – και πόσο ακραία μπορεί να γίνει τελικά αυτή η κατάσταση σε βάθος χρόνου;

Στην πραγματικότητα, αυτές οι δύο περιπτώσεις σχετίζονται άμεσα. Για να καταλάβουμε τον λόγο, θα πρέπει να αμφισβητήσουμε την επίσημη αφήγηση για την ιστορία της ανθρωπότητας.

Ωωω! Το κάναμε ξανά

Όταν μας διδάσκουν την κυρίαρχη αφήγηση της ιστορίας του πολιτισμού, οι κοινωνικές επαναστάσεις δεν αναφέρονται ποτέ μέχρι την Εποχή της Λογικής και τις υποτιθέμενες επαναστάσεις των ιδιοκτητών σκλάβων, των αποικιστών, των αξιωματικών του στρατού και των επιχειρηματιών στη Γαλλία και τη Βόρεια Αμερική. Πριν από αυτό, ακούμε για διάφορους προγενέστερους πολιτισμούς που κατέρρευσαν μυστηριωδώς. Μας ταΐζουν με το κουτάλι μια ιστορική συνέχεια από τη Μεσοποταμία και την Αίγυπτο έως τη Ρώμη, την Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία και την Ισπανία και μετά την νεωτερικότητα, με οτιδήποτε υπάρχει πέρα από τη σκιά του κράτους (ή στην τελευταία εκδοχή, πέρα από τη σκιά των λεγόμενων δυτικών κρατών) να αγνοείται εντελώς.

Στα χρόνια που έκανα την έρευνα για το βιβλίο μου Λατρεύοντας την Εξουσία: Μια Αναρχική Ματιά στις Απαρχές του Κράτους (Worshiping Power: An Anarchist View of Early State Formation), δεν μπορούσα να βρω ούτε ένα παράδειγμα κάποιας κοινωνίας-κράτους που να κατέρρευσε, που απλώς να διαλύθηκε από κάποια υλικοτεχνική αναποτελεσματικότητα, από κλιμακούμενους πόλεμους ή από μια τοπική οικοκτονία που να διαπράχθηκε από την άρχουσα τάξη. Συνάντησα όμως πολλές «μυστηριώδεις» καταρρεύσεις που προκλήθηκαν ξεκάθαρα ή τουλάχιστον βοηθήθηκαν από επαναστάσεις των κατώτερων τάξεων, και μετά από αυτές τις επαναστάσεις η ποιότητα ζωής των ανθρώπων συνήθως βελτιωνόταν. Όσο για τις υπόλοιπες καταρρεύσεις που παραμένουν μυστηριώδεις, σε κάθε περίπτωση συνάντησα αποδείξεις –ασαφείς αλλά ισχυρές– ότι οι λαϊκές εξεγέρσεις σε συνδυασμό με τη μαζική εγκατάλειψη (την εποχή που υπήρχε ένα σύνορο πέρα από το οποίο η κρατική εξουσία δεν είχε αρμοδιότητα) βοήθησαν στην ανατροπή της ισορροπίας δυνάμεων.

Ωστόσο, η συντριπτική πλειοψηφία των ακαδημαϊκών πηγών που μελέτησα -ιστορικοί, αρχαιολόγοι, παλαιο-οικολόγοι και ανθρωπολόγοι από πενήντα διαφορετικές δεκαετίες, είκοσι διαφορετικές χώρες και δώδεκα διαφορετικές σχολές σκέψης- αρνήθηκαν να αναφέρουν καν την έννοια της επανάστασης ή να απεικονίσουν τις κατώτερες τάξεις ως ομάδα ικανή για δράση ή και σκέψη

Λοιπόν:

Επανάσταση.

Υπάρχει μαζί μας ως δυνατότητα όσο υπάρχει και το Κράτος. Αντίστοιχα, στο σημερινό μας σενάριο, αναφέρομαι συγκεκριμένα για εμάς και προτείνω να ξεσηκωθούμε ενάντια στις δομές εξουσίας που ευθύνονται για την οικοκτονία και τη γενοκτονία, να αναλάβουμε αποτελεσματική δράση κατά των θεσμών και των υποδομών που προκαλούν τη μεγαλύτερη καταστροφή.

Το ζήτημα της νομιμότητας, προφανώς, είναι αστείο. Ο νόμος είναι ένα όπλο στα χέρια της άρχουσας τάξης. Τον ακολουθούν ή τον επιβάλλουν μόνο όταν εξυπηρετεί τα συμφέροντά τους. Και αν λάβουμε αποτελεσματική δράση εναντίον τους, θα προσπαθήσουν να μας καταστείλουν και να μας τιμωρήσουν- ανεξάρτητα από το αν οι ενέργειές μας είναι παράνομες ή όχι.

Επομένως, δεν μιλώ αποκλειστικά για την ανάληψη παράνομων ενεργειών: μιλάω για τη σωτηρία του εαυτού μας από μια τεράστια καταστροφή και οδύνη, μιλάω για μια ανθρώπινη στάση που οι περισσότεροι από εμάς, θα θεωρούσαμε έγκυρο ηθικό κίνητρο για δράση.

Οι προστάτες του νερού βάζουν τη ζωή τους απέναντι στο νόμο

Προς το παρόν, ας αφήσουμε κατά μέρος το ηθικό ερώτημα του πόσοι άνθρωποι που ευθύνονται για μαζικές δολοφονίες τους αξίζει να πεθάνουν, υπό την προϋπόθεση ότι εξακολουθούν να εμπλέκονται σε μαζικές δολοφονίες και ότι δεν τους τιμωρούμε για καταστροφές που πλέον δεν συνεχίζονται. (Ίσως επανέλθω σε αυτήν την ερώτηση σε κάποιο μελλοντικό κείμενο)

Προς το παρόν, ας φανταστούμε την καταστροφή πραγμάτων που δεν έχουν συναισθήματα, και υπάρχουν για να χρησιμοποιούνται ως εργαλεία εξόρυξης, κυριαρχίας και λεηλασίας: αγωγοί καυσίμων, ορυχεία, αυτοκινητόδρομοι, αεροδρόμια, φυλακές, επαύλεις, εγκαταστάσεις γεωτρήσεων, εγκαταστάσεις που σχετίζονται με την αστυνομία και το στρατό, εντατικές καλλιέργειες και μονοκαλλιέργειες, γήπεδα γκολφ, χλοοτάπητες, πύργοι κινητής τηλεφωνίας, εργοστάσια παραγωγής άχρηστων και επιβλαβών αντικειμένων, εργοστάσια χημικών ουσιών, αυτοκινήτων και όπλων… η λίστα δεν τελειώνει.

Γνωρίζουμε από προηγούμενες εμπειρίες ότι οι δράσεις δολιοφθοράς, σε αντίθεση με τις διαμαρτυρίες, είναι πολύ πιο πιθανό να οδηγήσουν στην ακύρωση της κατασκευής νέων καταπιεστικών υποδομών. Οι δράσεις δολιοφθοράς μαζί με τις διαμαρτυρίες είναι ακόμη πιο αποτελεσματικές, ειδικά όταν αυτές οι διαμαρτυρίες αντί να ζητάνε διάλογο και διαπραγματεύσεις, εστιάζονται σε αποκλεισμούς και στην πλήρη απόρριψη των ατόμων που βρίσκονται στην εξουσία.

Ανεξάρτητα από όλα αυτά, όταν συμμετέχουμε σε διαμαρτυρίες, αποκλεισμούς και δολιοφθορές, σε όλα αυτά διατρέχουμε κίνδυνο σύλληψης και φυλάκισης. Ας πούμε μερικά πράγματα σχετικά με αυτόν τον κίνδυνο όμως.

Απέφυγα να επανέλθω στην πιθανότητα του 50% για φυλάκιση. Αυτό έγινε σκόπιμα, γιατί πιστεύω ότι αν πρόκειται να αναλάβουμε μεγάλα ρίσκα για να κάνουμε μια επανάσταση, είναι πολύ πιο υγιές και βιώσιμο να αποδεχτούμε εξαρχής τους πιθανούς κινδύνους και ότι τα χειρότερα μπορεί να συμβούν. Αν μπορούμε να φανταστούμε τον εαυτό μας να αντιμετωπίζει τις συνέπειες του νόμου και να επιζεί, η φυλακή και η αστυνομία θα έχουν ήδη χάσει το μεγαλύτερο μέρος της εξουσίας τους πάνω μας. Αλλά ρεαλιστικά, το πραγματικό ρίσκο είναι πιο κοντά στο 1%, και πιθανώς χαμηλότερα, αν ακολουθήσουμε κάποιους βασικούς κανόνες ασφάλειας. 

Είναι σημαντικό να σημειώσουμε ότι οι ενέργειες που μπορεί να αισθανόμαστε ότι είναι πιο ασφαλείς, όταν έχουν ενσταλάξει μέσα μας επιτυχώς όλες τις αυταπάτες της φιλελεύθερης δημοκρατίας, είναι στην πραγματικότητα και οι πιο επικίνδυνες.

Αυτό σίγουρα ίσχυε στη δική μου περίπτωση. Στη ζωή μου με έχουν συλλάβει τέσσερις φορές. Αυτές οι τέσσερις συλλήψεις μου κόστισαν (κατά σειρά):

  • έξι μήνες εγκλεισμό σε πολιτειακές φυλακές, σε φυλακή υψίστης ασφαλείας, και σε φυλακή ελάχιστης ασφαλείας, όπου αντιμετώπισα διάφορες μορφές βίας από φρουρούς και χαφιέδες
  • ένα Σαββατοκύριακο σε χώρο προσωρινής κράτησης σε συνθήκες που τεχνικά χαρακτηρίζονται ως τοξικές (από απόβλητα)
  • μια βδομάδα στη φυλακή και μια διαδικασία απέλασης που διήρκεσε δύο χρόνια κατά την οποία έπρεπε να παραμένω στη χώρα και να εμφανίζομαι στο δικαστήριο κάθε δύο εβδομάδες, ενώ δεν μου επιτρεπόταν να εργαστώ νόμιμα και σε όλο αυτό το διάστημα ήμουν υπό την απειλή μόνιμης απέλασης, που θα σήμαινε ότι δεν θα μου επιτρεπόταν ποτέ να επιστρέψω στην χώρα καταγωγής μου και να δω αγαπημένα πρόσωπα
  • και μια σύντομη διανυκτέρευση στο κρατητήριο, αντίστοιχα.

Οι τρεις πρώτες συλλήψεις — αυτές με τις χειρότερες συνέπειες — ήταν για μερικές από τις πιο ειρηνικές ενέργειες στις οποίες συμμετείχα ποτέ. Η πρώτη ήταν πολιτική ανυπακοή, η δεύτερη ήταν νόμιμη διαμαρτυρία (στην πραγματικότητα ήταν παράνομη μαζική σύλληψη, και αν είχα την υπομονή να συνεχίσω την υπόθεση με την βοήθεια ποιό ριζοσπαστών δικηγόρων, θα είχα λάβει λίγα χρόνια αργότερα μια τεράστια αποζημίωση, εν μέρει για την παράνομη σύλληψη και εν μέρει για το ότι η τοποθεσία όπου είχαν στηθεί οι χώροι κράτησης ήταν μολυσμένη με τοξικά απόβλητα). Η τρίτη περίπτωση σύλληψης ήταν επίσης μια νόμιμη διαμαρτυρία, αν και χρειάστηκαν δύο χρόνια φυλάκισης υπό αναστολή και μια δίκη για να αποδειχτεί (υπήρχε κάποια χμ… διαφωνία σχετικά με το τι συνιστούσε «διατάραξη της ειρήνης» και τι συνιστούσε «εκρηκτική ουσία» στα μάτια του νόμου, και για αυτό το λόγο χρειάστηκε να επιστρατευτούν ένας καλός δικηγόρος και μάρτυρες υπεράσπισης μέχρι να κερδίσω αυτή τη διαμάχη).

Η τέταρτη σύλληψη ήταν στην πραγματικότητα μια παράνομη διαδήλωση κατά την οποία αρκετοί νεοναζί και μπάτσοι δέχθηκαν επίθεση και μάλιστα τραυματίστηκαν, ενώ σημειώθηκε και καταστροφή ιδιωτικής περιουσίας. Ο φίλος μου και εγώ δεν πήραμε κανένα πρόσθετο ρίσκο και παραμείναμε με το κύριο σώμα της διαδήλωσης, αλλά αυτό εμπεριέχει, ούτως ή άλλως, κάποιο ρίσκο από μόνο του. Δυστυχώς δεν αντιληφθήκαμε αρκετά γρήγορα πως η σωστή επιλογή ήταν να μείνουμε στην πίσω πλευρά της πορείας. Ωστόσο, η αστυνομία δεν μπόρεσε να προσάψει τίποτα σε κανέναν από τους ανθρώπους που στρίμωξε και συνέλαβε μαζικά. Τους ήταν πολύ δύσκολο να συγκεντρώσουν ενοχοποιητικά στοιχεία, λόγω του παράγοντα του χάους, επειδή οι συλληφθέντες δεν ήταν συνεργάσιμοι, λόγω της όλης κινητικότητας και του πανδαιμόνιου, συν την καταστροφή κάποιων αποδεικτικών στοιχείων.

Φυσικά, η αστυνομία δεν χρειάζεται αποδείξεις για να κλείσει ανθρώπους στη φυλακή, αλλά σε μια δημοκρατία είναι απαραίτητο να υπολογίζουν μέχρι ποιό σημείο μπορούν να το τραβήξουν κάθε φορά, χωρίς να υπερβαίνουν το νομικό καθεστώς της κατάστασης εξαίρεσης. Σε αυτή την περίπτωση, ήταν ακόμα πιο δύσκολο για τους μπάτσους να ξεπεράσουν αυτό το όριο, καθώς στην πραγματικότητα δεν είχε υπάρξει τόση μεγάλη αναστάτωση, και έτσι τα μέσα μαζικής ενημέρωσης δεν μπορούσαν να δημιουργήσουν πολιτικό σκάνδαλο, ή να κινητοποιήσουν τις εύθραυστες αστικές ευαισθησίες και να δικαιολογήσουν τον εγκλεισμό οποιουδήποτε είχε κάποια σχέση με τη διαμαρτυρία. Έτσι μας άφησαν όλους ελεύθερους.

Δεν είναι γενικά απεργία εάν το εμπόριο λειτουργεί ανεμπόδιστο. Ωστόσο, η παρεμπόδιση του εμπορίου αποτελεί παράβαση του νόμου…

Τώρα ας μιλήσουμε για όλα τα πράγματα που δεν αναφέρθηκαν ως εδώ, για όλα τα ρίσκα που δεν κατέληξαν ποτέ σε συλλήψεις. Ή, πιο σωστά, ας μιλήσουμε γύρω από αυτά. Υπάρχει μια αναπόφευκτη ανισότητα μεταξύ της πολιτικής ανυπακοής, αφενός, και αφετέρου του φάσματος ενεργειών που περιλαμβάνουν το σαμποτάζ, τη συλλογική αυτοάμυνα, την αντεπίθεση και την εξεγερτική δράση. Το κράτος θα κάνει ακόμη μεγαλύτερες προσπάθειες για να καταστείλει ή να αποκλείσει αυτούς που υποψιάζεται ότι πραγματοποιούν βίαιες ενέργειες, καθώς και αυτούς που εκφράζουν την υποστήριξή τους σε τέτοιες ενέργειες και την επαναστατική κουλτούρα στην οποία ανήκουν.

Επιπλέον, το κράτος οργανώνει προληπτικά την κοινωνία με τρόπο που μας αποκλείει από τις ικανότητες που χρειαζόμαστε για να αγωνιζόμαστε με σύνεση, όπως η ικανότητα μας να αφηγούμαστε ιστορίες, να μαθαίνουμε από αυτές και να δημιουργούμε συλλογική μνήμη. Διαμορφωνόμαστε ώστε να παραμένουμε απομονωμένα άτομα, απόλυτα εξαρτημένα από τους κυρίαρχους θεσμούςγια να έχουμε την οποιαδήποτε πρόσβαση σε κάποιου είδους αίσθηση της Ιστορίας. Τις περισσότερες φορές, απλώς μας ταΐζουν ψυχαγωγία με το κουτάλι για να γεμίσει η τρύπα στη θέση της οποίας θα έπρεπε να βρίσκεται η αίσθηση της Ιστορίας μας. Και όπως γνωρίζουμε, η καταστολή μεροληπτεί έντονα υπέρ της μη βίας: είναι πολύ πιο ριψοκίνδυνο να αφηγούμαστε ιστορίες δολιοφθοράς, εξέγερσης, μάχης. Δεν θα μοιραστώ τέτοιες ιστορίες σε αυτό το άρθρο. Αμέσως, μπορώ να ακούσω μέσα στο κεφάλι μου τον κυνικό υπαινιγμό ότι είμαι απλώς κάποιος υποκριτής που μάλλον ξέρει μόνο να γράφει για αυτά τα πράγματα. Το οποίο είναι ΟΚ. Πρέπει να μάθουμε να αντιμετωπίζουμε πολύ χειρότερες μορφές δολώματος και παρενόχλησης.

Το πιο σημαντικό πράγμα είναι αφενός να μην απαντάμε βάζοντας μπροστά το εγώ, να μην ανησυχούμε για τη φήμη του τολμηρού επαναστάτη, και αφετέρου να δίνουμε μεγάλη προσοχή σε

όποιον κοροϊδεύει ή μειώνει τους άλλους με τρόπο που θα ενθάρρυνε μια κουλτούρα επίδειξης διαπιστευτηρίων παράνομης δράσης.

Και να θυμόμαστε πάντα το αξίωμα: δεν χρειάζεται να είσαι μπάτσος για να κάνεις τη δουλειά του μπάτσου. 

Μην διαδίδεις φήμες για άτομα που υποψιάζεσαι ότι είναι ασφαλίτες ή χαφιέδες: οι μπάτσοι επωφελούνται οι ίδιοι από τη φημολογία και συχνά διαδίδουν ψευδείς κατηγορίες εναντίον άλλων. Αντίθετα, να προσφέρεις εποικοδομητική κριτική για επιβλαβείς μορφές επικοινωνίας και σύγκρουσης/αποφυγής.

Αν σταθούμε πέρα από το στενά ατομικό Εγώ μας και κοιτάξουμε τον κόσμο μέσα από το συλλογικό μας σώμα, αυτό που μπορούμε να επιβεβαιώσουμε είναι ότι έχουν γίνει δεκάδες χιλιάδες καταστροφές, εμπρησμοί τραπεζών και αστυνομικών τμημάτων, ξυλοκοπήματα μπάτσων και φασιστών, επιθέσεις σε κυβερνητικά κτίρια, δολιοφθορές αγωγών και ορυχείων, καταστροφές εξοπλισμών κατασκευής έργων και αποψίλωσης δασών, πυρπολήσεις ερευνητικών εγκαταστάσεων, απελευθερώσεις ζωντανών όντων από εργαστήρια, διαρροές μυστικών πληροφοριών, κλοπές χρήσιμων ή πολύτιμων αγαθών και υπεξαιρέσεις, και όσοι έχουν καταδικαστεί σε ποινές φυλάκισης μετριούνται σε μερικές εκατοντάδες, με πολλούς από αυτούς να είναι άνθρωποι που κατηγορήθηκαν χωρίς να έχουν στην πραγματικότητα κάνει απολύτως τίποτα. Ο πρόχειρος αυτός υπολογισμός – δεκάδες χιλιάδες δράσεις, μερικές εκατοντάδες φυλακισμένοι –βασίζεται μόνο στα τελευταία δέκα χρόνια και στις 5-6 χώρες για τις οποίες γνωρίζω περισσότερο.

Με άλλα λόγια, είμαστε συχνά πιο ασφαλείς όταν παίζουμε επικίνδυνα, αρκεί να είμαστε προσεκτικοί, να παίρνουμε προφυλάξεις και να κάνουμε έξυπνες παρεμβάσεις σε στιγμές που επικρατεί χάος. Αρκεί να απορρίπτουμε και να αποθαρρύνουμε μια κουλτούρα παληκαρισμού, αυτοαπομόνωσης, φημολογίας, ή χαφιεδισμού.

Και για να δούμε την ευρύτερη εικόνα- κανείς σε αυτόν τον πλανήτη δεν θα είναι ασφαλής μέχρι να μπορέσουμε να καλλιεργήσουμε ένα ήθος συλλογικής αυτοάμυνας ενάντια στους θεσμούς που μας απειλούν και μας βλάπτουν, μέχρι να σπάσουμε τα εργαλεία τους σε τέτοιο βαθμό και συχνότητα ώστε οι μηχανισμοί καταστροφής, συνολικά, να μην είναι πλέον λειτουργικοί.

Σε τί ωφελεί να συζητάμε για επιβίωση αν δεν ασκούμε πρακτικές αντεπίθεσης ενάντια σε αυτούς που μας δολοφονούν; Υπάρχει χώρος για όλους μας, αλλά πρέπει ο καθένας να βρει τι ακριβώς μπορεί να συνεισφέρει σε αυτόν τον αγώνα και τι έχουμε ακόμα να μάθουμε ο ένας από τον άλλον για να μπορέσουμε να συνεισφέρουμε με ουσιαστικό και ζωτικό τρόπο στα συλλογικά δίκτυα αλληλεγγύης και αλληλοβοήθειας.

Μια επανάσταση δεν αποτελείται μόνο από τακτικές. Αν αφεθούμε και παρασυρθούμε από την ανυπομονησία, την απόγνωση, την αποφυγή και έλλειψη κριτικής σκέψης, την απώλεια της ιστορικής μνήμης, εάν διαχωρίσουμε τη στρατηγική μας από τους στόχους μας, από τα οράματά μας και την ηθική μας, θα γίνουμε γρήγορα οι χειρότεροι εχθροί του εαυτού μας.

Ωστόσο, δεν θα έβλαπτε να πολλαπλασιάζαμε ορισμένες τακτικές. Ας φανταστούμε πόσο πιο όμορφος θα ήταν ο τόπος που κατοικούμε αν οι άνθρωποι συνειδητοποιούσαν ότι αξίζει το ρίσκο να επιτεθούν στις υποδομές που παράγουν θάνατο και δηλητηριάζουν το μέλλον και το παρόν μας. Πόσο καλύτερο θα ήταν το μέρος που ζούμε αν οι άνθρωποι απαντούσαν στην επιβεβλημένη αδυναμία, σε αυτή την διάχυτη απελπισία, με μια απλή σκέψη- με μια βεβαιότητα: Υπάρχουν παντού τριγύρω άπειρα χιλιόμετρα από απροστάτευτα δίκτυα και αγωγούς ηλεκτροδότησης! Πόσες μπουλντόζες, εργοτάξια και γραφεία διεφθαρμένων κερδοσκοπικών ιδρυμάτων προστατεύονται τη νύχτα μόνο από μια κάμερα που δεν θα καταγράψει τίποτα περισσότερο από την ακριβή ώρα της δράσης και μια κουκουλωμένη φιγούρα, που αργότερα θα είναι αδύνατον να αναγνωριστεί! Πόσο δύσκολο είναι να μας παρακολουθούν όταν αφήνουμε τους χαφιέδες μας στο σπίτι, όταν, δηλαδή, δεν παίρνουμε μαζί μας τα κινητά μας και άλλες συσκευές παρακολούθησης έξω από το σπίτι μας!

Πόσο δυνατοί είμαστε όλοι μαζί, όταν συνειδητοποιούμε ότι έχουμε συλλογική δύναμη. Πόσο τρομακτικοί είμαστε, όταν θυμόμαστε ότι μπορούμε να εκδικηθούμε. Πόσο προσγειωμένοι και συνειδητοί γινόμαστε, όταν μαθαίνουμε να πραγματώνουμε την συλλογική μας ανάγκη για αγώνα, φροντίδα και θεραπεία. Πόση έμπνευση και δύναμη αντλούμε, όταν καταλαβαίνουμε ότι όλες οι αλυσίδες, όλοι οι τοίχοι, τα κελιά και τα δεσμά, οι κάμερες και οι στρατιωτικοποιημένες αστυνομικές δυνάμεις όλης αυτής της κοινωνίας-φυλακής είναι εκεί για να προστατεύουν τους ισχυρούς… από εμάς τους ίδιους!

Αργά ή γρήγορα, τα δεδομένα θα αντιστραφούν και οι προβλέψεις για την υγεία μας και την επιβίωσή μας θα σταματήσουν να είναι εναντίον μας – και τότε οι πλουτοκράτες με την αστυνομία τους θα βρεθούν σε πολύ δύσκολη θέση.

Εκείνη τη στιγμή τί γίνεται;

Εκείνη είναι η στιγμή που θα αποφασίζουμε συλλογικά.

_____

Μετάφραση: Νίκος Γκατζίκης/ Επιμέλεια: Τάσος Σαγρής (Κενό Δίκτυο)

Previous Story

David Graeber / Η Ανθρωπολογία Των Ανθρώπινων Δυνατοτήτων- της δρ. Ayça Çubukçu (LSE)


Latest from Local movement

Go toTop