Μετά από τρεις αιώνες καπιταλισμού μία παγκόσμια ελίτ έχει συσωρεύσει το πλούτο σε τέτοιο βαθμό που δανείζει μικρά και μεγάλα κράτη, καθορίζοντας μονομερώς το ύψος των επιτοκίων και υπαγορεύοντας πολιτικο-οικονομικά μέτρα σαν προϋπόθεση για τον δανεισμό. Επειδή στην κοινωνία μας σχεδόν όλες οι παραγωγικές δραστηριότητες σκοπεύουν στο κέρδος, δηλαδή στο χρήμα, κάθε φορά που οι κεφαλαιοκράτες αποσύρουν τεράστιες ποσότητες χρήματος και τις αποθηκεύουν, η οικονομική δραστηριότητα παραλύει, χάνουμε τις δουλειές μας ή στην καλύτερη περίπτωση μας πετσοκόβουν τους μισθούς λόγω «οικονομικής κρίσης».
Το παράδοξο είναι ότι ενώ υπάρχουν τα παραγωγικά μέσα και οι εργαζόμενοι είμαστε ικανοί να δουλεύουμε, η παράλυση και τα λουκέτα εξαπλώνονται διαρκώς. Μέσω της ροής χρήματος (δανεισμού) οι κεφαλαιοκράτες ελέγχουν την κρατική πολιτική, την οικονομική δραστηριότητα και το βιοτικό επίπεδο όλων μας. Βρισκόμαστε πλέον σε ένα μεγάλο αδιέξοδο. Οι κυρίαρχοι μας οδηγούν σε δραματικές συνθήκες επιβίωσης. Από το ξέφρενο καταναλωτισμό, την υλική ευμάρεια και το πλαστικό όνειρο μας πηγαίνουν τώρα στο άλλο άκρο, δυσκολευόμαστε να αποκτήσουμε ακόμα και τα βασικά αγαθά: υγεία, στέγη, ποιοτική τροφή, ενέργεια…
Όσο αναπαράγουμε αυτό το οικονομικό σύστημα, που για χάρη της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο λειτουργεί με χρήμα, θα είμαστε έρμαιοι των εκάστοτε εξουσιαστών. Σε καιρούς «ανάπτυξης» η σκλαβιά επί μισθώσει θα είναι η μοίρα μας, ενώ σε καιρούς «κρίσης» η ανεργία και η φτώχεια. Το χρήμα είναι εμφανέστατα πια το κύριο εργαλείο για την υποταγή των κοινωνιών στους λίγους. Δεν έχει σημασία αν πρόκειται για ευρώ ή δραχμές, ίδιο είναι το αποτέλεσμα.
Μπορεί το καπιταλιστικό σύστημα να λειτουργήσει χωρίς χρήμα; Βεβαίως όχι, γιατί εξ’ ορισμού καπιταλισμός σημαίνει κυριαρχία του χρήματος. Μπορούν οι τράπεζες να υπάρχουν χωρίς χρήμα; Εννοείται πως όχι. Μπορούμε όμως οι άνθρωποι να παράγουμε για όλη τη κοινωνία, χωρίς να αποκλείσουμε κανέναν, και να το κάνουμε χωρίς χρηματικές συναλλαγές; Αναμφίβολα μπορούμε.
Στον ελλαδικό χώρο έχουμε άφθονο φυσικό πλούτο, ικανούς ανθρώπους και τεχνικά μέσα για να παράγουμε και να καλύψουμε τις πραγματικές ανάγκες όλων μας. Ας απελευθερώσουμε τις σκέψεις μας από το στενό κορσέ της κυρίαρχης ιδεολογίας που λέει ότι το χρήμα είναι απαραίτητο στοιχείο για την παραγωγή, διανομή, και απόκτηση των υλικών και πνευματικών αγαθών σε μια κοινωνία. Παραδείγματος χάριν οι ανθρακωρύχοι μπορούν να εξορύσσουν τον λιγνίτη και να τον δώσουν τζάμπα στους φορτηγατζήδες για να το μεταφέρουν τζάμπα στη ΔΕΗ. Με τη σειρά τους οι εργαζόμενοι της ΔΕΗ θα παράγουν ηλεκτρική ενέργεια και θα την μοιράσουν τζάμπα και ισομερώς σε όλους τους κατοίκους του ελλαδικού χώρου και σε όσες υπηρεσίες και παραγωγικές δραστηριότητες είναι απαραίτητες για την ευημερία της κοινωνίας. Το ίδιο μπορούν να κάνουν και οι εργάτες της χαλυβουργίας, με τις πρώτες ύλες και το ρεύμα που θα διαθέτουν θα παράγουν και θα διανέμουν χάλυβα εκεί που χρειάζεται. Φυσικά και στις δύο αυτές περιπτώσεις, των λυγνιτωρύχων και των χαλυβουργών, αφού η δουλειά τους είναι βαριά και ανθυγιεινή οι άνεργοι θα ενισχύσουμε την προσπάθεια αυτή έτσι ώστε να δουλεύουμε πολλά άτομα από λίγες ώρες ο καθένας, δίωρο αντί οχτάωρο, ας πούμε.
Στον τομέα της διατροφής τα πράγματα είναι εξίσου πολύ απλά εάν πραγματικά θέλουμε ποιοτική τροφή για όλους ανεξαιρέτως. Έχουμε σε αυτήν την όμορφη χώρα τεράστιες γόνιμες εκτάσεις όπου απαλλαγμένες από τα βιομηχανικά λιπάσματα μπορούμε να εφαρμόσουμε την βιολογική καλλιέργεια. Η ενασχόληση με την γεωργία και την κτηνοτροφία θα βοηθήσει στην αποσυμφόρηση των πόλεων και στην επιστροφή του ανθρώπου στη φύση. Ο σκοπός των παραγωγών δεν θα είναι το κέρδος, αλλά η μοιρασιά των αγαθών ανάμεσα στον πληθυσμό ανεξαρτήτου χρώματος, θρησκεύματος, κουλτούρας, γλώσσας και λοιπά.
Στα διάφορα μαγαζιά θα βρούμε ότι χρειαζόμαστε, θα τα πάρουμε και θα φύγουμε χωρίς καμία πληρωμή. Τα ράφια λογικά δεν θα είναι γεμάτα με ποικίλα και παρεμφερή βιομηχανικά προϊόντα. Από το ουσιώδες τίποτα δεν θα μας λείψει όπως: παπούτσια, σαπούνια, εσώρουχα, φαγητά, ποτά… Βέβαια όποιος θέλει εισαγόμενη μόδα από Μιλάνο, αρώματα από Παρίσι και άλλες life style ψευτοαπολαύσεις να ξέρει ότι αυτά πάνε πακέτο με την παγκοσμιοποιημένη αγορά, με το μνημόνιο, το ευρώ, την εντατικοποίηση της εκμετάλλευσης, τα εξουσιαστικά μούτρα των πολιτικών, την κρατική καταστολή, τα εγκλήματα των ακροδεξιών συμμοριών και με μια κοινωνία σκλάβων.
Το κράτος πρόνοιας πέθανε από έλλειψη χρηματοδότησης, και μαζί του πέθανε και η σοσιαλδημοκρατία. Εκτός από καταγγελίες τα κόμματα της αριστεράς αδυνατούν να σχεδιάσουν κάποιο πρόγραμμα διεξόδου από την μόνιμη κρίση στην οποία μας έχουν καταδικάσει οι κυρίαρχοι. Μιλάνε για κατάργηση των αντιλαϊκών μέτρων και προστασία μισθών και συντάξεων, για στάση πληρωμών και κρατικοποίηση τραπεζών, για έξοδο από την Ευρωπαϊκή Ένωση και επιστροφή στην δραχμή. Όλα αυτά πιθανόν ακούγονται ωραία στα αυτιά μιας μεγάλης μερίδας της κοινωνίας γιατί μας υπόσχονται ότι έτσι θα γυρίσουμε σε παλιές «καλές» εποχές. Γίνεται όμως; Με τίποτα. Εάν με τις κρατικοποιήσεις το κράτος αναλάβει τον ρόλο των τραπεζών με σκοπό να δανείζει ευρώ ή δραχμές με χαμηλό επιτόκιο θα πρέπει να βασίζεται στα διαθέσιμα κεφάλαια που ακόμα παραμένουν στη χώρα (μην ξεχάσουμε ότι οι κεφαλαιοκράτες φρόντιζαν από καιρό να τα βγάλουν στο εξωτερικό). Αυτό σημαίνει ότι τα διαθέσιμα ευρώ για να πληρωθούν μισθοί και συντάξεις θα είναι περιορισμένα. Εάν από την άλλη η κυβέρνηση κόβει δραχμές, όσες περισσότερες κόψει μικρότερη αξία θα έχουν. Με λίγα λόγια, οι συλλογικές συμβάσεις και οι κατακτήσεις των εργαζομένων θα ισχύουν μόνο στα χαρτιά γιατί δεν θα υπάρχει τρόπος να βρεθούν τα λεφτά (με πραγματική αγοραστική δύναμη) για να ανέβουν οι μισθοί.
Αυτό το αδιέξοδο δεν είναι δικό μας αλλά εκείνων που πάσει θυσία θέλουν να προστατέψουν τον καπιταλισμό και την σκλαβιά επί μισθώσει και δεν διαθέτουν το απαραίτητο χρήμα για να αποσπούν την απαραίτητη κοινωνική συναίνεση. Εκβιαστικά διλλήματα όπως «άτακτη χρεωκοπία» ή «κινεζοποίηση» δεν μας αφορούν καθόλου. Αλλού είναι το ζήτημα: ή καπιταλιστική βαρβαρότητα ή επανάσταση. Aπό το κραχ του 1929 μέχρι την δεύτερη παγκόσμια ανθρωποσφαγή μεσολάβησε μία ολόκληρη δεκαετία. Σε ποιό σημείο της ιστορίας θέλουμε να είμαστε σε δέκα χρόνια; Θα ακολουθήσουμε σαν πρόβατα αυτό το μονόδρομο που μας χάραξαν οι ιθύνοντες και οδηγεί με βεβαιότητα στον ολοκληρωτισμό και την καταστροφή;
Ας οργανωθούμε λοιπόν από τώρα για να μην μας «οργανώσουν» οι απο πάνω. Να σκεφτόμαστε, να φανταζόμαστε, να μελετάμε τις παραγωγικές δυνατότητες της κοινωνίας μας. Να συζητήσουμε τις εναλλακτικές λύσεις στα πραγματικά προβλήματα όπως είναι η εξάρτησή μας από την φαρμακοβιομηχανία και το πετρέλαιο. Εμείς δεν έχουμε άμεσες λύσεις. Αντιλαμβανόμαστε όμως ότι για να πυροδοτήσουμε μια γενικευμένη και νικηφόρα εξέγερση πρέπει να οπλίσουμε την οργή μας με ένα ξεκάθαρο και επαναστατικό όραμα: μια κοινωνία που θα παράγει χωρίς χρήμα.
Ας οργανωθούμε λοιπόν από τώρα για να μην μας «οργανώσουν» οι απο πάνω. Να σκεφτόμαστε, να φανταζόμαστε, να μελετάμε τις παραγωγικές δυνατότητες της κοινωνίας μας. Να συζητήσουμε τις εναλλακτικές λύσεις στα πραγματικά προβλήματα όπως είναι η εξάρτησή μας από την φαρμακοβιομηχανία και το πετρέλαιο. Εμείς δεν έχουμε άμεσες λύσεις. Αντιλαμβανόμαστε όμως ότι για να πυροδοτήσουμε μια γενικευμένη και νικηφόρα εξέγερση πρέπει να οπλίσουμε την οργή μας με ένα ξεκάθαρο και επαναστατικό όραμα: μια κοινωνία που θα παράγει χωρίς χρήμα.
