Η δολοφονία του Αφροαμερικανού George Floyd στη Μινεάπολη των Η.Π.Α μας υπενθυμίζει για πολλοστή φορά τον βασικό χαρακτήρα της αστυνομίας. Παρόλες τις διαφορές που παρουσιάζουν μεταξύ τους τα έθνη-κράτη ως προς τους πολιτικούς πολιτισμούς τους οι οποίοι δημιουργούν διαβαθμίσεις στην αστυνομική βαναυσότητα, ο ρατσισμός της αστυνομίας παραμένει σταθερά αναλλοίωτο γνώρισμα σε όλες τις χώρες του κόσμου. Το ότι ο ναζισμός στις Η.Π.Α μεταφέρθηκε προπολεμικά ως επείσακτη ιδεολογία από τη Γερμανία σχεδόν αυτούσιος και διαδόθηκε αρκετά στα ανώτερα κοινωνικά στρώματα, εξηγεί εν μέρει τη σκληρότητα της αμερικανικής κοινωνίας –όχι βέβαια όσο ο προτεσταντισμός της. Προσδίδει δέ στην αστυνομική βία μια πρόσθετη πολιτική βάση για τον ιστορικά προγενέστερο καθημερινό φασισμό της φυλετικής και ταξικής καταπίεσης που εκεί σχεδόν φυσικοποιείται. Πρόκειται για τη χώρα που γέννησε την Κου-Κλουξ-Κλαν, ας μην ξεχνάμε.
Η αστυνομία δεν «προστατεύει και υπηρετεί» τους πολίτες, όπως διατείνεται το γνωστό καλιφορνέζικο σλόγκαν. Έχοντας τη βία ως καταστατική, συγκροτητική του πράξη ο αστυνομικός θεσμός διατηρεί τον πλήρη έλεγχο του αληθινού εδάφους στο άστυ και την ύπαιθρο ως θεμελιακό σκοπό του. Στην πραγματικότητα υπάρχει μέσα από και για την δυνατότητα να ορίζει και να επιβάλλει το φάσμα του «κανονικού», δηλαδή ποιές κοινωνικές κατηγορίες ανθρώπων και συμπεριφορές μπορούν να εμφανίζονται σε ένα δεδομένο χώρο. Το να προσδιορίζει σε κάθε κατάσταση ποιός μπορεί να βρίσκεται πού και ποιός όχι, και τι συμπεριφορές μπορεί να εκδηλώσει: αυτή είναι η ισχύς που διαμορφώνει την αστυνομία. Κατέχοντας την σχεδόν αποκλειστική ευθύνη να θέτει τα όρια του διανοητού σε ένα δεδομένο πλαίσιο, όπως κανείς άλλος συλλογικός δρων ή οργανισμός, η αστυνομία καθίσταται η απτή και υλοποιημένη μορφή της εξουσίας, φορέας-αναμεταδότης των αντιλήψεων της αντίδρασης και μόνιμος φρουρός της ταξικής ιεραρχίας . Ως τοποτηρητής της «τάξης» που η ίδια στην πραγματικότητα ορίζει, η αστυνομία ελέγχει με απόλυτο τρόπο νοήματα πολλαπλά –ποιος άνθρωπος ή κατάσταση θεωρείται τί και πότε- και μετατοπίζει διαρκώς τα όρια του νόμου, κάτι που μόνο ο αστυνομικός θεσμός μπορεί να πραγματοποιήσει. Το σύγχρονο κράτος θα ήταν ίσως αδύνατο να επιβάλλει το οτιδήποτε στην επικράτειά του χωρίς τον συγκεκριμένο θεσμό. Αυτός είναι και ο λόγος που η αστυνομία έχει τη δυνατότητα να αυτονομείται από το κράτος. Και το κάνει διαρκώς, χωρίς φυσικά ποτέ κανείς από τους εκπονητές του κρατικού λόγου να δηλώνει ότι εκείνη δρα ανεξέλεγκτη.
Ο σαδισμός δεν διδάσκεται ακόμη ως μάθημα στις αστυνομικές σχολές, γιατί βρίσκεται διάχυτος παντού μέσα στους εσωτερικούς κανονισμούς και τα εγχειρίδιά τους, όπως και η αλήθεια ότι πρόκειται πάντα και παντού για ένοπλη συμμορία με θεσμική υπόσταση που έχει την αυθαιρεσία ως προγραμματική αρχή της. Πρόκειται για το συστατικό στοιχείο χωρίς το οποίο ο αστυνομικός θεσμός δεν θα μπορούσε να υπάρχει. Είναι επειδή η πρακτική προηγείται της ταυτότητας –πρώτα ενεργούμε και μετά γινόμαστε οτιδήποτε θεωρούμε πως είμαστε- που τα γουρούνια επιτελούν το αστυνομικό τους έργο βασανίζοντας και σκοτώνοντας τους αδύναμους. Μέσα από τη βία αυτής της μορφής δεν γίνονται «κακοί αστυνομικοί», γίνονται «αστυνομικοί» σκέτο και μάλιστα με «Α» κεφαλαίο. Οι μπάτσοι γνωρίζουν καλά πως συμμετέχουν σε νόμιμη συμμορία. Γλωσσικά και σωματικά κρυπτογραφημένο, αυτό ακριβώς αντανακλάται σε ορισμένες δημόσιες επιτελέσεις της ισχύος τους, όπως στο αυστηρό ή ‘μάγκικο’ ύφος και στα ψέματα που πάντοτε αρέσκονται να λένε στους πολίτες κάθε φορά που κινδυνεύουν να εκτεθούν ότι δεν ελέγχουν απόλυτα την κατάσταση, κάθε φορά που μοιάζουν περισσότερο αδύναμοι απ’όσο θέλουν να νομίζουμε.
Εν τέλει, οι ίδιοι βιώνουν ως μέρος της δουλειάς τους αυτό που οι δικαστές αρνούνται να παραδεχτούν για να μην απωλέσουν το συμβολικό τους κεφάλαιο που με τόσο κόπο έχουν οικοδομήσει: πάνω από το νόμο και πέρα από οποιαδήποτε έννοια τυπικής δικαιοσύνης βρίσκεται η αστυνομία. Είναι πλέον γνωστό σε όλες τις γειτονιές του κόσμου ότι τα γουρούνια σκοτώνουν κατά βούληση, χωρίς ουσιαστικά να τιμωρούνται. Αυτή είναι η άλλη όψη της απανθρωποποίησης που αναγκαστικά υφίστανται κάθε φορά που οι ίδιοι δέχονται τις σφαίρες.
Κενό Δίκτυο [Θεωρία, Ουτοπία, Συναίσθηση, Εφήμερες Τέχνες]
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
