TRANSLATIONS: Eng / GR
Challenging the danger posed by the coronavirus is surely absurd. But, on the other hand, isn’t it just as absurd that a disturbance in the habitual course of illnesses has become the object of such intense emotional exploitation and mobilizes the same arrogant incompetence that years ago kicked the cloud from Chernobyl out of France? Certainly, we know the facility with which the specter of the apocalypse comes out of it box to seize upon the latest catastrophe, patch together the imagery of a universal deluge and plunge the plowshare of guilt into the sterile soil of Sodom and Gomorrah.
The divine curse served to help power. At least it did during the Lisbon earthquake of 1755, when the Marquis de Pombal, a friend of Voltaire, took advantage of the event to massacre the Jesuits, reconstruct the city according to his conceptions and gleefully liquidate his political rivals through “proto-Stalinist” show trials. Odious though he was, Pombal shouldn’t be insulted by comparing his dictatorial feat with the impoverished measures that democratic totalitarianism is applying globally to the coronavirus epidemic.
It is cynical to impute the propagation of the scourge to the deplorable insufficiency of the medical means being used! For decades the public welfare has been compromised, the hospital sector has paid the costs of a policy that favors financial interests at the expense of the health of the citizens. There is always more money for the banks and fewer and fewer beds and caregivers for the hospitals. What acts of buffoonery can continue to hide the fact that the catastrophic management of catastrophe is inherent in globally dominant financial capitalism, which today is combated globally in the names of life, the planet and the species to be saved?
Without falling into any rehashing of divine punishment (the idea that nature is ridding herself of humanity as if it were an unwelcome and harmful pest), it isn’t useless to recall that for millennia the exploitation of human and terrestrial nature has imposed the dogma of antiphysis, of anti-nature. Eric Postaire’s book, Les épidémie du XXIe siècle, published in 1997,confirms the disastrous effects of persistent denaturation, which is something that I’ve denounced for decades. Evoking the drama of the “mad cow” (foreseen by Rudolf Steiner in the 1920s), Postaire recalls that scientific progress, in addition to disarming us against certain illnesses, can also cause decades of them. In his plea for a responsible approach to epidemics and their treatment, he incriminates what Claude Gudin calls “cash register philosophy” in his preface to the book. He asks, “doesn’t subordinating the health of the population to the laws of profit, to the point of transforming herbivore animals into carnivores, risk causing catastrophes that will be fatal to Nature and Humanity?” We know well that the rulers have already responded with a unanimous YES. But what importance does this have when the NO of the financial interests continues to triumph cynically?
Was the coronavirus really necessary to demonstrate to the most narrow-minded among us that denaturation in the service of profitability has disastrous consequences for universal health, which is managed without distress by a World Organization whose precious statistics compensate for the disappearance of public hospitals? There’s an obvious correlation between the coronavirus and the collapse of global capitalism. It is no less evident that what the coronavirus epidemic covers over and submerges is emotional plague, hysterical fear, panic that both hides the deficiencies of the treatment and perpetuates the evil by frightening the patient. During the great epidemics of the past, the population did penitence and proclaimed their guilt by flagellating themselves. Don’t the managers of global dehumanization have an interest in persuading the people that there is no escape from the miserable lot that is made for them? That all they have is the flagellation of voluntary servitude? The formidable media machine can only rehash the old lie of the heavenly decree, impenetrable, unavoidable, in which crazy money has supplanted the bloody and capricious Gods of the past.
The unleashing of police barbarism upon peaceful demonstrators has amply shown that military law is the only thing that functions efficiently. Today it quarantines women, men and children. Outside: the coffin. Inside: the television, an open window on a closed world! This is a practice that is liable to aggravate existential disease because it gambles on the emotions that have been flayed by anguish and exacerbates the blindness of impotent anger.
But even the lie gives way to general collapse. Governmental and populist cretinization has reached its limits. It cannot deny that an experiment in is progress. Civil disobedience grows and dreams of societies that are radically new because they are radically human. Solidarity frees from their individualist sheepskins those individuals who no longer fear thinking for themselves.
The coronavirus has revealed the bankruptcy of the State. Well, there’s a subject for reflection (at least) by the victims of enforced confinement. At the time of the publication of my Modestes propositions aux grévistes, friends once again showed me the difficulty of following my suggestion for the collective refusal to pay duties, taxes and levies. But then the recognized bankruptcy of the swindler-State attested to an economic and social deterioration that renders absolutely insolvent small- and middle-sized companies, local commerce, those with modest incomes, family-owned farms and even the so-called liberal professions. The collapse of Leviathan has succeeded in convincing people more rapidly than our resolutions to bring it down.
The coronavirus has done even better than that. The cessation of production-caused pollutants has lessened global pollution; millions of people have been spared a programmed death; nature is able to breathe; the dolphins have returned to frolicking in Sardinia; the canals in Venice, purified of mass tourism, now once again contain clear water; the stock market is collapsing. Spain is resolved to nationalize private hospitals, as if it has rediscovered social security, as if the [Spanish] State has recalled the welfare state that it destroyed.
Nothing is assured, everything begins. Utopia still crawls on all fours. Let’s abandon to their heavenly inanity the billions of banknotes and hollow ideas that spin round above our heads. The important thing is to “take care of our affairs ourselves” by letting the wheeler-dealer financial bubble burst and implode. Let us not lack boldness and confidence in ourselves! Our present isn’t the confinement that survival imposes on us; it is the opening to all possibilities. It is due to panic that the oligarchic State is forced to adopt measures that even yesterday it decreed were impossible. It is to the call of life and the earth to be restored that we want to respond. Quarantine is good for reflection. Confinement doesn’t abolish the presence of the street; it reinvents it.
Cum grano salis,
Let me think that the insurrection of everyday life has unexpected therapeutic virtues.
______________________________
Translated from the French by NOT BORED! 20 March 2020 http://www.notbored.org/coronavirus.pdf
Raoul Vaneigem: Κορωνοϊός
Είναι καθαρός παραλογισμός το να αμφισβητείς τον κίνδυνο του κορωνοϊού. Από την άλλη πλευρά, μήπως δεν είναι εξίσου παράλογο το γεγονός ότι μια διαταραχή στη συνήθη πορεία ασθενειών γίνεται αντικείμενο μιας τέτοιας συγκινησιακής εκμετάλλευσης, κινητοποιώντας την αλαζονική εκείνη ανικανότητα που είχε διώξει κάποτε έξω από τη Γαλλία το σύννεφο του Τσερνομπίλ;
Βέβαια, γνωρίζουμε με πόση ευκολία το φάσμα της Αποκάλυψης βγαίνει από το κουτί του για να ιδιοποιηθεί τον πρώτο τυχόντα κατακλυσμό, να διορθώσει τα κλασικά εικονογραφημένα του παγκόσμιου κατακλυσμού και να βυθίσει το αλέτρι της ενοχής στο στείρο χώμα των Σοδόμων και των Γομόρρων.
Η θεϊκή κατάρα υποβοηθούσε με χρήσιμο τρόπο την εξουσία. Τουλάχιστον μέχρι τον σεισμό της Λισαβόνας του 1755, τότε που ο μαρκήσιος ντε Πομπάλ, φίλος του Βολταίρου, εκμεταλλεύτηκε τον σεισμό για να σφαγιάσει τους Ιησουίτες, να ανοικοδομήσει την πόλη σύμφωνα με τις αντιλήψεις του και να ξεφορτωθεί με όλη του την άνεση τους πολιτικούς του αντιπάλους στήνωντας μία σειρά από “πρωτο-σταλινικές” δίκες. Δεν θα θέλαμε νε προσβάλουμε τον Πομπάλ, όσο απεχθής κι αν ήταν, με το να συγκρίνουμε το πραξικοπηματικό του κατόρθωμα με τα άθλια μέτρα που εφαρμόζει παγκοσμίως ο δημοκρατικός ολοκληρωτισμός στην επιδημία του κορωνοϊού.
Πόσο κυνικός πρέπει να είσαι για να καταλογίζεις την εξάπλωση της μάστιγας στην αξιοθρήνητη ανεπάρκεια των ιατρικών μέσων που χρησιμοποιούνται! Εδώ και δεκαετίες, τα δημόσια αγαθά πλήττονται, ενώ ο νοσοκομειακός τομέας έχει υποστεί το τίμημα μιας πολιτικής που ευνοεί τα οικονομικά συμφέροντα σε βάρος της υγείας των πολιτών. Υπάρχουν πάντα περισσότερα χρήματα για τις τράπεζες και όλο και λιγότερα κρεβάτια και νοσηλευτές για τα νοσοκομεία. Ποιές γελοιότητες, και για πόσο καιρό ακόμη, θα αποκρύπτουν ότι αυτή η καταστροφική διαχείριση του καταστροφισμού είναι εγγενής στον παγκοσμίως κυρίαρχο χρηματιστικό καπιταλισμό, που σήμερα αμφισβητείται παντού στο όνομα της ζωής, του πλανήτη και των ειδών που πρέπει να σωθούν.
Χωρίς να υιοθετούμε το αναμάσημα της θείας τιμωρίας, αποδεχόμενοι την άποψη ότι η Φύση απαλλάσσεται από τον Άνθρωπο ως ένα ανεπιθύμητο και επιβλαβές παράσιτο, αξίζει να θυμόμαστε ότι για χιλιετίες η εκμετάλλευση της ανθρώπινης φύσης και της γήινης φύσης επέβαλε το δόγμα της αντι-φύσης.
Το βιβλίο του Eric Postaire, Οι επιδημίες του 21ου αιώνα, που δημοσιεύθηκε το 1997, επιβεβαιώνει τις καταστροφικές συνέπειες της επίμονης αλλοίωσης της φύσης, την οποία καταγγέλλω εδώ και δεκαετίες.
Αναφερόμενος στο δράμα των “τρελών αγελάδων” (που προέβλεψε ο Rudolf Steiner ήδη από το 1920), ο συγγραφέας υπενθυμίζει ότι εκτός από την αδυναμία μας να αντιμετωπίζουμε ορισμένες ασθένειες, συνειδητοποιούμε ότι η ίδια η επιστημονική πρόοδος μπορεί να τις προκαλέσει. Συνηγορώντας υπέρ μιας υπεύθυνης προσέγγισης των επιδημιών και της διαχείρησής τους, κατηγορεί αυτό που ο Claude Gudin, στον πρόλογο, αποκαλεί τη “φιλοσοφία της ταμειακής”. Θέτει το ερώτημα: “‘Οταν η υγεία του πληθυσμού υπάγεται στους νόμους του κέρδους, μέχρι το σημείο να μετατρέπουμε φυτοφάγα ζώα σε σαρκοφάγα, μήπως δεν κινδυνεύουμε έτσι να προκαλούμε θανατηφόρες καταστροφές για τη Φύση και την Ανθρωπότητα;”
Οι κυβερνώντες, όπως γνωρίζουμε, έχουν ήδη απαντήσει με ένα ομόφωνο ΝΑΙ. Τι σημασία έχει, εφόσον το ΟΧΙ των χρηματιστικών συμφερόντων εξακολουθεί να θριαμβεύει κυνικά;
Χρειαζόταν ο κορωνοϊός για να αποδείξουμε στους πιο στενόμυαλους ότι η αλλοίωση της φύσης στο βωμό του κέρδους έχει καταστροφικές συνέπειες πάνω στην οικουμενική υγεία -αυτήν που διαχειρίζεται αδιαλειπώς ένας Παγκόσμιος Οργανισμός, των οποίων τα πολύτιμα στατιστικά στοιχεία αντισταθμίζουν την εξαφάνιση των δημόσιων νοσοκομείων; Υπάρχει μια προφανής συσχέτιση μεταξύ του κοροναϊού και της κατάρρευσης του παγκόσμιου καπιταλισμού. Την ίδια στιγμή, άλλο τόσο προφανές είναι ότι αυτό που καλύπτει και κατακλύζει την επιδημία του κορωναϊού είναι μια συναισθηματική πανώλη, ένας υστερικός φόβος, ένας πανικός που κρύβει τις ελλείψεις της διαχείρησης και ταυτόχρονα διαιωνίζει το κακό τρελαίνοντας τον ασθενή. Κατά τη διάρκεια των μεγάλων επιδημιών πανώλης του παρελθόντος, οι άνθρωποι έκαναν μετάνοιες και διακήρυτταν την ενοχή τους μαστιγώνοντας τους εαυτούς τους. Μήπως δεν έχουν και οι διαχειριστές της παγκόσμιας απανθρωποποίησης συμφέρον να πείσουν τους ανθρώπους ότι δεν υπάρχει διέξοδος από την άθλια μοίρα που τους επιφυλάσσεται; Ότι τους έχει μείνει μόνο το μαστίγιο της εθελοντικής σκλαβιάς;
Το μόνο που κάνει η τρομερή μηντιακή μηχανή είναι να αναμασά το παλιό ψέμα της ουράνιας, ανεξιχνίαστης, αναπόφευκτης προσταγής όπου το τρελό χρήμα έχει αντικαταστήσει τους αιμοδιψείς και ιδιόρρυθμους θεούς του παρελθόντος. Η αστυνομική βαρβαρότητα που εξαπολύθηκε κατά των ειρηνικών διαδηλωτών απέδειξε με το παραπάνω ότι ο στρατιωτικός νόμος ήταν το μόνο πράγμα που λειτουργούσε αποτελεσματικά. Σήμερα υποβάλλει τις γυναίκες, τους άνδρες και τα παιδιά σε καραντίνα. Έξω, το φέρετρο, μέσα η τηλεόραση, ένα παράθυρο ανοίχτό σε έναν κλειστό κόσμο!
Πρόκειται για την διαμόρφωση μιας κατάστασης ικανής να επιδεινώσει την υπαρξιακή δυσφορία ποντάροντας πάνω σε τσακισμένα από το άγχος συναισθήματα, οξύνοντας την τύφλωση του αδύναμου θυμού. Αλλά ακόμα και το ψέμα υποχωρεί απέναντι στη γενική κατάρρευση. Η κρατική και λαϊκιστική παραγωγή κρετίνων άγγιξε τα όριά της. Δεν μπορεί να αρνηθεί ότι ένα πείραμα βρίσκεται σε εξέλιξη. Η πολιτική ανυπακοή εξαπλώνεται και ονειρεύεται κοινωνίες ριζικά νέες, επειδή θα είναι ριζικά ανθρώπινες.
Η αλληλεγγύη απελευθερώνει από την ατομικιστική τους προβιά άτομα που δεν φοβούνται πλέον να σκέφτονται από μόνα τους. Ο κορωνοϊός αποκάλυψε την χρεοκοπία του κράτους. Ορίστε ένα θέμα που προσφέρεται για προβληματισμό για τα θύματα του καταναγκαστικού περιορισμού. ‘Οταν είχαν δημοσιευτεί οι “Ταπεινές μου προτάσεις προς τους απεργούς”, κάποιοι φίλοι μού είχαν επιστήσει την προσοχή στις δυσκολίες που παρουσιάζει η προσφυγή στη συλλογική άρνηση, την οποία υποστήριζα, ως προς την καταβολή φόρων, δασμών και παρακρατήσεων. Να όμως που τώρα η αποδεδειγμένη χρεοκοπία του κράτους-απατεώνα μαρτυρεί την οικονομική και κοινωνική αποσύνθεση που καθιστά απολύτως αφερέγγυες τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, το τοπικό εμπόριο, τα χαμηλά εισοδήματα, τους οικογενειακούς αγρότες, και ακόμη και τα λεγόμενα ελεύθερα επαγγέλματα.
Η κατάρρευση του Λεβιάθαν κατάφερε να πείσει ταχύτερα από τις προσπάθειές μας για να το ρίξουμε. Ο κορωναϊός κατάφερε ακόμη κι άλλα. Παύοντας την βλαβερές συνέπειες της αχαλίνωτης παραγωγής, μειώνει την παγκόσμια ρύπανση, γλύτωνει εκατομμύρια ανθρώπους από έναν προγραμματισμένο θάνατο, η φύση αναπνέει, τα δελφίνια επιστρέφουν στη Σαρδηνία, τα κανάλια της Βενετίας απαλλαγμένα από τον μαζικό τουρισμό ξαναβρίσκουν ένα νερό καθαρό, το χρηματιστήριο καταρρέει.
Η Ισπανία αποφασίζει να εθνικοποιήσει ιδιωτικά νοσοκομεία, σαν να ανακαλύπτει εκ νέου την κοινωνική ασφάλιση, σαν το κράτος να θυμάται το το κράτος πρόνοιας που κατέστρεψε.
Τίποτα δεν είναι δεδομένο, όλα τώρα αρχίζουν. Η ουτοπία σέρνεται ακόμα στα τέσσερα. Ας εγκαταλείψουμε στην ουράνια ασημαντότητά τους τα δισεκατομμύρια τραπεζογραμμάτια και τις κενές- ασήμαντες ιδέες που κάνουν κύκλους πάνω από τα κεφάλια μας. Το σημαντικό είναι να “ασχοληθούμε εμείς οι ίδιοι με τις υποθέσεις μας” αφήνοντας την κομπιναδόρικη φούσκα να διαλυθεί και να εκραγεί. Ας προσέξουμε να μη μας λείψει η τόλμη και η αυτοπεποίθηση! Το παρόν μας δεν είναι ο περιορισμός που μας επιβάλλει η επιβίωση, είναι το άνοιγμα σε όλες τις δυνατότητες. Πανικόβλητο, το ολιγαρχικό κράτος αναγκάζεται να υιοθετήσει μέτρα που χθες ακόμα διακήρυττε πως ήταν αδύνατα. Εμείς θέλουμε να ανταποκριθούμε στο αίτημα της αποκατάστασης της ζωής και της γης. Η καραντίνα ευνοεί τη σκέψη. Ο περιορισμός δεν καταργεί τη σημασία του δρόμου, αλλά την επανεφεύρει.
Επιτρέψτε μου να σκέφτομαι, cum grano salis, ότι
η εξέγερση της καθημερινότητας έχει ανυποψίαστες θεραπευτικές αρετές.
__________________
To άρθρο αυτό προέρχεται από μία συλλογή κειμένων και συνεντεύξεων που θα δημοσιεύονταν τον Απρίλη από τις εκδόσεις Grevis με τίτλο Η εξέγερση της καθημερινής ζωής.
Ο Ραούλ Βανεγκέμ είναι βέλγος συγγραφέας και φιλόσοφος, πρώην μέλος και θεωρητικός της Καταστασιακής Διεθνούς.
