Το Κενό Δίκτυο (πρώην “Η Ομάδα Στον Τρόμο του Κενού”), μια ομάδα γέννημα θρέμμα των καταλήψεων του 91, κλείνοντας φέτος 30 χρόνια συνεχούς συλλογικής παρουσίας αναδημοσιεύει το κείμενο της Μένιας Μαραγκού από το ψηφιακό περιοδικό “Τέταρτο” και ένα φωτογραφικό αφιέρωμα από την εποχή, την ημέρα έναρξης της σχολικής χρονιάς 2020. Ευχόμαστε καλή χρονιά στους μαθητές και με πολλές απελευθερωτικές, αντιεξουσιαστικές καταλήψεις. Άλλωστε όσοι και όσες ζήσαμε τις καταλήψεις του 1991 ξέρουμε καλά πως δεν υπάρχει τίποτα πιο όμορφο από το να ζεις κοινοβιακά και να αγωνίζεσαι με βάση το κατειλημμένο σχολείο σου, να κοιμάσαι και να ξυπνάς σε ένα σχολείο που έχει περάσει στα χέρια των μαθητών του.
Καλή χρονιά μαθητές- θα συναντηθούμε στα οδοφράγματα.
Κενό Δίκτυο
________________
Τα γεγονότα του ’90-’91 είναι λίγο έως πολύ γνωστά. Ένα νεοφιλελεύθερης κοπής νομοσχέδιο της τότε κυβέρνησης, φέρνει σε αναστάτωση το χώρο της παιδείας, με πλήθος κατειλημμένα σχολεία και σχολές. Καταλήψεις που κράτησαν από το Νοέμβριο του 1990 έως το Γενάρη του 1991. Μπρος στο ανυποχώρητο ενός «νεογέννητου» νεολαιίστικου κινήματος, η τότε κυβέρνηση εξαπολύει μια ανηλεή επίθεση, μη διστάζοντας ακόμα και να κάνει ορατούς τους δεσμούς της με το παρακράτος, κάτι που επέφερε την πολιτική δολοφονία του καθηγητή Ν. Τεμπονέρα.
Ο Ν. Τεμπονέρας, ως συνεπής και έντιμος κοινωνικός αγωνιστής, όχι μόνο θα δήλωνε παρών όπως και σε κάθε κοινωνική διεκδίκηση, αλλά την κρίσιμη ώρα θα θυσίαζε την ίδια του τη ζωή για την υπεράσπιση νέων παιδιών, που μπήκε μπροστά για να προστατέψει, αλλά και των ίδιων των ιδανικών του.
Έτσι, τη νύχτα της 8ης προς 9ης Ιανουαρίου του 1991 ο αγωνιστής Νίκος Τεμπονέρας πέφτει νεκρός από το χέρι του Γιάννη Καλαμπόκα, προέδρου της ΟΝΝΕΔ Αχαΐας (νεολαίας της τότε κυβερνητικής παράταξης). Ήταν μια ακόμα πολιτική δολοφονία στην Ελλάδα.
Ένα «νεόδμητο» κίνημα, στην πρώτη ίσως επαφή του με τους κοινωνικούς αγώνες, είχε βαφτεί στο αίμα. Και μην περνώντας ούτε για μια στιγμή από το νου του, η πιθανότητα της ήττας ή της υποχώρησης, απαντά με οργή και απίστευτο πάθος με χιλιάδες διαδηλωτών να κατακλύζουν όλες τις πόλεις, με τη νομαρχία Αχαΐας πολιορκημένη, με οδοφράγματα και πολύωρες συγκρούσεις με την αστυνομία σε Πάτρα, Αθήνα και αλλού και με έναν ακόμα τραγικό απολογισμό έως την τελική απόσυρση του νομοσχεδίου. Τους τέσσερις νεκρούς του κτιρίου του «Κ. Μαρούσης» στην Αθήνα, από την πρωτόγνωρη για την εποχή (όχι όμως και για σήμερα) αλόγιστη χρήση δακρυγόνων.
Τρεις δεκαετίες μετά
Ο συνεπτυγμένος όμως πολιτικός χωροχρόνος αρέσκεται να ανακατεύει στο ίδιο μπλέντερ υπευθύνους, αντιπολιτευόμενους, υπερασπιστές, κράτος, παρακράτος, κομματικούς σχηματισμούς και πολιτικά προγράμματα και να τα διαχέει εξαγνισμένα στον κοινωνικό ιστό. Σχεδόν τρεις δεκαετίες μετά, διαπιστώνουμε πως η ιστορία του 1991 γράφεται ακόμα και κάποιες «λεπτομέρειες» των πρωταγωνιστών της είναι επιμελώς αποσιωπημένες.
– Στις αρχές της δεκαετίας του ’90 ήταν (για λόγους εξουσίας) ακόμα διακριτός ο ρόλος κυβέρνησης και αξιωματικής αντιπολίτευσης. Αυτό επέτρεψε στο ΠΑΣΟΚ να σταθεί συνοδοιπόρος του νεολαιίστικου αυτού κινήματος. Κατά την εκπνοή της δεκαετίας όμως, δε δίστασε να πάρει στις τάξεις του τον υπουργό παιδείας του 1991 Β. Κοντογιαννόπουλο χρίζοντάς τον μάλιστα έως και υφυπουργό δικής του κυβέρνησης τον Ιούλιο του 2003.
– Μπορεί η ιδιωτικοποίηση και η εντατικοποίηση της εκπαίδευσης τότε να αποσοβήθηκε, επανήλθε όμως ως τερατογένεση με το νόμο Διαμαντοπούλου (ΠΑΣΟΚ), για να δώσει βορά τους μαθητές σε μια νεοφιλελεύθερη αγορά, αφήνοντας το ΠΑΣΟΚ ιστορικά έκθετο στους αγώνες του 1991.
– Ο Γιάννης Καλαμπόκας αφού εξέτισε την ποινή του, κυκλοφορεί σήμερα ως ελεύθερος πολίτης στο Βόλο και κατά καιρούς επιλέγει να συντρώγει με βουλευτές της Χρυσής Αυγής.
– Η ΝΔ τότε έκανε εκδηλώσεις συμπαράστασης στον «αγωνιστή» Γ. Καλαμπόκα με ομιλητή το σημερινό στέλεχος της Χρυσής Αυγής, Μ. Αρβανίτη. Και η ΝΔ του σήμερα, προσπαθώντας να εξωραΐσει τη δράση των «Κενταύρων» και των «Rangers» λησμονεί επιμελώς να αναφέρει πως στα πλαίσια της δράσης των ομάδων αυτών, ήταν και η πολιτική δολοφονία του Ν. Τεμπονέρα.
– Η γενιά του ’90 που τότε τα ΜΜΕ συντονισμένα κατασυκοφαντούνταν, σήμερα γίνεται φωτογραφικό αφιέρωμα σε free press εφημερίδες. Με black & white φίλτρο, ώστε να αποδοθεί μια ρετρό εσάνς βαπτίζεται ως η «Γενιά του Τσίπρα». Οι καταλήψεις του ’90-’91 που δημιούργησαν ολόκληρη γενιά αγωνιστών και που έδωσαν σπουδαίες μάχες στη λαίλαπα της δεκαετίας του ’90 χαρίζεται συλλήβδην σ’ έναν πρώην πρωθυπουργό, που με αιδώ ή άνευ αυτής, προδίδοντας τις αρχές και τις ιδέες των μαθητικών του χρόνων, επέβαλλε ακραία νεοφιλελεύθερα μέτρα.
Σήμερα, καθώς οι μάσκες έπεσαν, κυβέρνηση και αντιπολίτευση συμπλέουν αρμονικά όποτε χρειαστεί, ωθώντας την κοινωνία στο αδιέξοδο. Μια κοινωνία που ακόμα δεν έχει δώσει την οριστική και μεγαλειώδη μάχη που της αρμόζει. Αλλά σίγουρα όταν έρθει η ώρα, κάποιοι άνθρωποι εκείνης της γενιάς, θα δηλώσουν παρών και πρωτοπόροι, όπως η διδαχή εκείνων των τραγικών ημερών τους έμαθε να πορεύονται.
____________
κείμενο: Μένια Μαραγκού (ψηφιακό περιοδικό “Τέταρτο”)
