Το κείμενο δημοσιεύτηκε στο lundi.am/#390, 3 Ιουλίου 2023 κατά τη διάρκεια των σφοδρών συγκρούσεων και διαδηλώσεων που ξέσπασαν σε όλη τη Γαλλία μετά την δολοφονία του 17χρονου Ναέλ Μερζούκ από αστυνομικούς.
Η μετάφραση και επιμέλεια έγινε από τη συλλογικότητα Κενό Δίκτυο.
Στο Vitry-sur-Seine (Val-de-Marne) τα νοτιοανατολικά περίχωρα του Παρισιού, κατά τη διάρκεια μιας ακολουθίας ταραχών την Πέμπτη 29 Ιουνίου, ένα οπλοστάσιο λεηλατήθηκε και τουλάχιστον δύο κυνηγετικά όπλα και τρία κυνηγετικά τουφέκια κλάπηκαν. Η Mafia K’1 Fry, τα περισσότερα μέλη της οποίας προέρχονται ακριβώς από το Vitry-sur-Seine, ανακοίνωσε πριν από δεκαπέντε χρόνια σε ένα διάσημο ραπ: τραγούδι «It’s war!».
Εδώ είμαστε.
«Άρνηση συμμόρφωσης», το επιχείρημα που σκοτώνει. Υπάρχει ακόμη και νόμος, που ψηφίστηκε το 2017, ο οποίος το επισημοποιεί. Έτσι, στις 14 Ιουνίου, στην πόλη της Angoulême, ο Alhoussein Camara, ένας 19χρονος από τη Γουινέα, πυροβολήθηκε κατά τη διάρκεια αστυνομικού ελέγχου καθώς πήγαινε στη δουλειά του στις 4 το πρωί, χωρίς να υπάρχουν μάρτυρες εκείνες τις πρώτες πρωινές ώρες. Συγκλονιστική λεπτομέρεια που λέει πολλά για την υποτιθέμενη ανεξαρτησία της δικαιοσύνης: ενώ ο θάνατος ενός ατόμου οδηγεί αυτόματα στην διακοπή της δίωξης του, η εισαγγελία της Ανγκουλέμ άνοιξε αμέσως έρευνα εναντίον του θανόντος για «άρνηση συμμόρφωσης και βία με όπλο», μετά από τη ξεκάθαρη προσπάθεια των μέσων ενημέρωσης για τη συκοφάντηση του θύματος και τη δικαιολόγηση αυτού του φόνου. Στις 27 Ιουνίου στη Ναντέρ, για κακή τύχη των μπάτσων, βρέθηκε κάποιος να κινηματογραφήσει και να ηχογραφήσει αυτά τα λόγια: “Μην κουνηθείς αλλιώς θα φας μια σφαίρα στο κεφάλι”, “Ρίξτε του!”.
Είναι πόλεμος.
Είναι και εμφύλιος πόλεμος. Διότι καθημερινά από τις 27 Ιουνίου, οι μέσοι Γάλλοι που υποστηρίζουν τη δολοφονία του Nahel ξεσπούν στα κοινωνικά δίκτυα τον ρατσισμό και τις νευρωτικές τους ανασφάλειες και η απλή συμβίωση με τέτοιους ανθρώπους γίνεται όλο και πιο προβληματική. Έτσι, όταν οργανώθηκε έρανος προς τον δολοφόνο του, συγκεντρώθηκαν τελικά 850.000 ευρώ , με αρχικό στόχο τις 50.000 ευρώ.
Σε μια χώρα όπου τύποι σαν τον Cyril Hanouna και τον Éric Zemmour εκτινάσσουν τα νούμερα ακροαματικότητας, δεν θα μπορούσαμε να περιμένουμε κάτι άλλο από το να τους ακούσουμε να επαναλαμβάνουν εν χορώ, όπως τα αδέσποτα σκυλιά του Παβλώφ, το ποιηματάκι τους για τους νεαρούς εξεγερμένους των προαστίων που είναι ντίλερ. Τα αφεντικά του άνθρακα ανέκαθεν ήταν αντίθετα στις εξεγέρσεις που διαταράσσουν τις επιχειρήσεις τους. Δεν τολμάμε καν να φανταστούμε σε τι πειρασμό θα μπουν ορισμένοι μπάτσοι αν το μήνυμα που περνάει είναι ότι σκοτώνοντας κάποιον θα κερδίσουν ένα έπαθλο αξίας ενός εκατομμυρίου ευρώ.
Δύο πολύ διαφορετικές σκηνές διαδέχονται η μία την άλλη στη Γαλλία από τις αρχές του τρέχοντος έτους. Τους πρώτους μήνες, έγιναν μαζικές διαδηλώσεις κατά της μεταρρύθμισης του συνταξιοδοτικού συστήματος, η οποία απορρίφθηκε από τα τρία τέταρτα του πληθυσμού σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις. Οι διαδηλώσεις αυτές, δρομολογημένες σε συμφωνημένα μονοπάτια και σύμφωνα με γνωστές μεθόδους, επαναλαμβάνονται κάθε μήνα, κάθε μέρα δράσης, μέχρι την αναπόφευκτη και τόσο αναμενόμενη εξάντληση τους.
Εκτός από μερικές εκτροπές σε αυθόρμητες συγκεντρώσεις και κάποια μπλοκαρίσματα, όλα λειτούργησαν όπως είχαν προγραμματιστεί- σε σημείο που η κυβέρνηση ήθελε να χαιρετίσει την ευγένεια των συνδικαλιστικών οργανώσεων. Το θέαμα μιας αξιοπρεπούς και υπεύθυνης διαμαρτυρίας, που εκφράστηκε με κάθε ευγένεια και κάθε νομιμότητα, έδωσε στην κυβέρνηση όλο το περιθώριο να εγκρίνει το νομοσχέδιο της, προσφέροντας στον εαυτό της την πολυτέλεια να περιφρονεί ανοιχτά την εθνική εκπροσώπηση και τους δύστυχους ψηφοφόρους της, οι οποίοι απλώς πρέπει να καταπιούν τη ντροπή τους.
Και ξαφνικά, στις αρχές του καλοκαιριού, η αναπάντεχη εμφάνιση μιας ανεξέλεγκτης εξέγερσης, μετά από ένα ακόμα αστυνομικό έγκλημα, η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι, που ξεπερνά την επιβολή του νόμου και άφησε στην άκρη όλες τις πολιτικούς εκβιασμούς. Δεν πρόκειται πλέον για διαμαρτυρία, όλα συμβαίνουν για εκδίκηση, παντού. Και σε αντίθεση με ό,τι συνέβη το 2005, όλη αυτή η κατάσταση ξεφεύγει από τις συνοικίες, τα προάστια και εξαπλώνεται στις πόλεις, χτυπά και στο κέντρο των πόλεων, ακόμη και στις μικρές πόλεις. Αστυνομικά τμήματα πυρπολήθηκαν σε 5000 διαφορετικές κατοικήσιμες περιοχές. Μια εξέγερση που έχει τη συμπάθεια μεγάλου μέρους της νεολαίας, όχι μόνο στις εργατικές συνοικίες, προκαλεί ανησυχία σε ορισμένους ενήλικες.
Είναι ότι, όπως παρατήρησε ένας σύντροφος, «τα παιδιά έχουν μια τρελή ικανότητα να σκέφτονται έξω από τις συμβολικές δομές που μας περιορίζουν». Αυτή η ικανότητα ξεφεύγει από τους εκβιασμούς, ακόμα κι αν αναπόφευκτα θα εξαντληθεί ενόψει της αστυνομικής καταστολής. Έκφραση μιας κάτι παραπάνω από θεμιτής οργής, αυτή η συλλογική απελευθέρωση έχει και καρναβαλικές πτυχές, που τονίζονται από τα πυροτεχνήματα και τη χαρά της λεηλασίας.
Η καλοπροαίρετη Γαλλία μπορεί να θρηνήσει λίγο για το θάνατο του Nahel -ακόμη και ο Macron είπε ότι η δολοφονία του ήταν «ασυγχώρητη»!- αλλά κρίνει αυστηρά το ξέσπασμα που ακολούθησε.
«Αν είσαι θυμωμένος, είναι επειδή δεν είσαι ικανός να συλλογιστείς λογικά, αφού, τουλάχιστον στη Δύση, ο θυμός είναι ο εχθρός του προβληματισμού, αυτό ξέρεις, είναι ένα πατερναλιστικό πράγμα, αυτοί οι τρόποι να λες ξερά ότι είσαι πρωτόγονος, ότι δεν ξέρεις πώς να οργανώσεις τις σκέψεις σου, αυτός είναι ένας τρόπος απαξίωσης του εαυτού σου, απαξίωσης του λόγου και είναι επίσης ένας τρόπος να εξασφαλίσεις μια κάποια ευκολία, δηλαδή θέλω να σε ακούσω, αλλά πες μου το ευγενικά για να μην νιώθω άβολα. Όχι μερικές φορές θέλω να σε φτύσω κατάμουτρα για να καταλάβεις, ότι όλα αυτά συμβαίνουν στα αλήθεια…» έλεγε η ράπερ Casey πριν από μερικά χρόνια.
Είμαστε εκεί, με όλους αυτούς τους σωστούς ανθρώπους στη θέση τους, να αποδοκιμάζουν το θάνατο του Nahel αλλά να καταδικάζουν και τη βία. Θα ήθελαν μετά την συνοπτική εκτέλεση ενός 17χρονου πιτσιρικά, οι νέοι να πήγαιναν να συναντήσουν τους μπάτσους με ένα κλαδί ελιάς στα χέρια; Μετά από όλους αυτούς τους θανάτους, τι ακριβώς θέλεις να κάνουν αυτοί οι σακατεμένοι; Με το να επαναλαμβάνεται ξανά και ξανά, το κάλεσμα για ηρεμία, τελικά απλά ξεθωριάζει.
Μετά από κάθε αστυνομική δολοφονία, βλέπουμε να αναδύονται οι υποστηρικτές του status quo, όλοι αυτοί οι επαγγελματίες διαμεσολαβητές – το SOS Racisme φυσικά, που δεν παρέλειψε να εκδώσει το δικό του δελτίο τύπου, υπογεγραμμένο από ανθρώπους που δεν έκαναν τίποτα άλλο από το να φωνάζουν ψυχραιμία για σαράντα χρόνια. Δεν περνάει σχεδόν μήνας χωρίς οι μπάτσοι, που τους έχει δοθεί κάθε δικαίωμα να κάνουν οτιδήποτε, να εκτελέσουν κάποιον, σχεδόν πάντα μαύρο, με την υποστήριξη των συναδέλφων τους και όλης της ιεραρχίας.
Η βία δεν θα επαναφέρει τον Nahel στη ζωή, ακούμε να επαναλαμβάνεται. Αλλά θα έχει τουλάχιστον τη δύναμη να θρέφει τη μνήμη, και αυτό είναι ήδη αρκετό για να εγκαινιάσει μια πολιτική παράδοση των εξεγερμένων. Διαφορετικά, ποιος θα θυμόταν ακόμα τον Ζιέντ και την Μπούνα και όλους τους άλλους που δολοφόνησαν οι μπάτσοι; Οι ενήλικες που είναι τόσο λογικοί και στην πραγματικότητα τόσο παραιτημένοι, αποδοκιμάζουν την τυφλή βία της εξέγερσης, αλλά τι έχουν μεταδώσει στους νέους, σε αυτή τη γενιά που εξεγέρθηκε για το θάνατο ενός δικού τους; Τίποτα άλλο παρά ένα απόλυτο πολιτικό κενό που ακυρώνει αμέσως τις ηθικολογικές παραινέσεις τους.
Στη Μασσαλία, η εξέγερση οδήγησε σε ένα κύμα συστηματικής λεηλασίας, που σύμφωνα με τον Τύπο, εξόργισε ακόμη και ανθρώπους που πιστεύαμε ότι ήταν κοντά μας. “Bad boys from Marseille”, τραγούδησαν οι ραπερ της Μασσαλίας πριν από τριάντα χρόνια: εδώ είναι, τα εν λόγω κακά αγόρια, στο δρόμο, και πόσοι άνθρωποι, ακόμη και μέσα από το ραπ, τους αποκηρύσσουν τώρα για τις υπερβολές τους; Το ραπ αντιπροσωπεύει πολλα, σύμφωνα με μια έκφραση τόσο συνηθισμένη στους κύκλους του hip-hop, αλλά εδώ δεν είμαστε πια στην αναπαράσταση, εδώ το ραπ βιώνεται άμεσα.
Ακούμε λοιπόν διάφορους να κλαψουρίζουν για τους εμπόρους ναρκωτικών, που ως επί το πλείστον δεν έχουν δει ποτέ τίποτα πέρα από τα περιεχόμενα του συρταριού τους και δεν χάνουν ευκαιρία να καλέσουν ακόμη περισσότερη αστυνομία: αλλά δεν τους ακούσαμε τότε, εκείνους που τώρα ζητούν ηρεμία και αξιοπρέπεια, που θρηνούν τα σπασμένα τζάμια και τα λεηλατημένα αγαθά, για τη δολοφονία της Zineb Redouane από τα γαλλικά ΜΑΤ την 1η Δεκεμβρίου 2018, κατά τη διάρκεια μιας άλλης εξέγερσης στην πόλη. Ωστόσο, η ανάμνηση είναι ακόμα ζωντανή, μαζί μας…
Από την άλλη πλευρά, ακούμε ανθρώπους να παραπονιούνται για τα super market που λεηλατούνται ή καίγονται στα προάστια αυτές τις μέρες, με το επιχείρημα ότι πιθανότατα υπάρχουν άνθρωποι από εργατικές γειτονιές που εργάζονται εκεί: είναι αστείο γιατί αυτό το ίδιο επιχείρημα μπορεί να καταλήξει στο αντίθετο συμπέρασμα, δηλαδή, ότι ορισμένοι από τους πλιατσικολόγους και τους εμπρηστές έδρασαν τόσο μεθοδικά ακριβώς ΓΙΑΤΙ ΔΟΥΛΕΥΑΝ ΕΚΕΙ. Τυφλή καταστροφή; Ωστόσο, στις βόρειες συνοικίες, νεαροί έβαλαν φωτιά σε ένα πολυεθνικό super market Aldi και επιτέθηκαν στο εμπορικό κέντρο Grand Littoral, αλλά κανείς δεν άγγιξε το After-M, που άνοιξε εκεί που παλιά υπήρχε McDonalds . Ας εκμεταλλευτούμε επίσης αυτή την ευκαιρία για να χαιρετίσουμε τη συστηματική καταστροφή των βίντεο-καμερών παρακολούθησης.
Ακούμε αυτές τις πράξεις να καταδικάζονται επειδή καταστρέφουν «τη γειτονιά». Σαν να αποτελούσε η γειτονιά μια ευλογημένη Αρκαδία, σαν να μην είναι και εδώ ο τόπος της σύγκρουσης, όπου ασκείται εκμετάλλευση και βασιλεύει η απογοήτευση. Δεν είναι όμως και τόσο δύσκολο να καταλάβει κανείς ότι για τους νέους των προαστίων, αυτά τα μεγάλα εκπτωτικά καταστήματα συνθέτουν ένα εχθρικό περιβάλλον, όπου το βλέμμα των σεκιουριτάδων και οι κάμερες τους καθιστούν ύποπτους με το που θα μπουν μέσα σε αυτά, καταδικασμένους να ξαναβγούν χωρίς να έχουν ικανοποιήσει τις στοιχειώδεις επιθυμίες τους. Τα καταστήματα είναι τόποι της στέρησης που γίνονται όλο και πλουσιότεροι. Ας γλυτώσουμε όσους παραπονιούνται για τις λεηλασίες από ηθικά διδάγματα πιο απρεπή από ποτέ, που προέρχονται από ανθρώπους που δεν τους έλειψε ποτέ τίποτα.
Επιπλέον, οι εξεγερμένοι δεν αρκέστηκαν απλά στο να αρπάξουν επίπεδες οθόνες και ζευγάρια Nike. Στο Montreuil όπου λεηλατήθηκαν όλα τα σούπερ μάρκετ, οι ενήλικες καταθέτουν: «Τους είδα χθες το βράδυ, πολύ νέους ανθρώπους, να βγαίνουν κουβαλώντας σακούλες με φαγητό γεμάτες μέχρι το χείλος, ήταν εντυπωσιακό. “Σαν να ψώνιζαν για τη μαμά τους!”».
Σε αυτό το διάστημα, ακούμε άλλους νέους, που όμως δεν έχουν το ίδιο προφίλ, να εκφράζονται: «Όλα καταρρέουν», «Είμαι στο τέλος της ζωής μου»… όχι λόγω του δολοφονημένου Nahel, αλλά επειδή λόγω των ταραχών ακυρώθηκε η συναυλία της Mylène Farmer. «Mylène γύρνα κοντά μας γρήγορα, είμαι λυπημένη και τόσο συντετριμμένη, δεν έχω σταματήσει να κλαίω από την Παρασκευή»… Με τέτοια γεγονότα μετριέται η αχρειότητα, η αθλιότητα μιας εποχής. Συμπεριλαμβάνοντας φυσικά και τζακ ποτ για τον αστυνομικό δολοφόνο.
Τα τεθωρακισμένα στους δρόμους, είχαμε αρχίσει να τα συνηθίζουμε, από την επίθεση στο ZAD την άνοιξη του 2018 και την καταστολή των Κίτρινων Γιλέκων. Αλλά περάσαμε σε άλλο επίπεδο με την παρέμβαση του RAID, μιας εξειδικευμένης μονάδας κατά των τρομοκρατών. Έτσι, πλέον βλέπουμε ρομπότ εξοπλισμένα με πολυβόλα υψηλής τεχνολογίας να παρεμβαίνουν για να συλλάβουν παιδιά που μόλις είχαν βουτήξει καραμέλες και αναψυκτικά σε ένα κατάστημα που μόλις είχε λεηλατηθεί!
«Είναι πόλεμος!»
Αυτοί οι ίδιοι μπάτσοι που είχαν το δικαίωμα να διαδηλώσουν στο Παρίσι, πριν από λίγο καιρό, μέσα στη νύχτα, κουκουλοφόροι και με τα υπηρεσιακά τους όπλα, στο κάλεσμα των ανοιχτά φατριακών συνδικάτων τους, απαιτώντας για άλλη μια φορά το δικαίωμα να σκοτώσουν και να λάβουν για αυτό την υποστήριξη σχεδόν όλων των εκλεγμένων αξιωματούχων, από τον Éric Ciotti έως τον Fabien Roussel. Τα κακομαθημένα παιδιά αυτού του καθεστώτος, που επιδίδονται σε κάθε κατασταλτικό καπρίτσιο τους και προικίζονται με όλα τα τελευταία τεχνολογικά παιχνίδια για να ακρωτηριάσουν και να σκοτώσουν.
Αυτή η αστυνομική δύναμη, η οποία γίνεται όλο και περισσότερο αυτόνομη δύναμη μέσα στο ίδιο το κράτος και διεκδικεί πλήρεις εξουσίες σε ένα δικαστικό σύστημα που βρίσκεται ήδη υπό τις διαταγές της, θα επωφεληθεί στο δρόμο από την ενίσχυση των φασιστικών ομάδων (Identitaires, GUD, AF κ.λπ.) . Σε αρκετές πόλεις, ιδιαίτερα στη Δύση, ομάδες «πατριωτών» οργάνωσαν επιδρομές για να συμπληρώσουν τις υπερβολικές αστυνομικές δυνάμεις, και έκαναν ακόμη και συλλήψεις. Όταν γνωρίζουμε επίσης τη διαπλοκή της ακροδεξιάς και ορισμένων μπάτσων με το εμπόριο όπλων, σε ένα πλαίσιο ιδεολογικής συνενοχής, έχουμε κάθε λόγο να ανησυχούμε.
Αλλά όπως λέει μια πινακίδα σε μια συγκέντρωση στο Σεντ Ντενί στις 30 Ιουνίου, «θα είναι πολύπλοκο να διαλυθούν τα προάστια». Ειδικά επειδή αυτή η συνθήκη έχει επιτρέψει να σχηματιστούν περιστασιακές συμμαχίες. Ήδη η διαδήλωση της προηγούμενης ημέρας στη Ναντέρ, που κάλεσε η μητέρα του Ναχέλ, είχε συγκεντρώσει ένα πολύχρωμο και ανάμεικτο πλήθος: αν ο φρικτός θάνατος του Ζιέντ και της Μπούνα τον Οκτώβριο του 2005 δεν φαινόταν να ξεφεύγει από τα όρια των προαστίων, αυτός του Ναέλ είχε αμέσως μεγάλη απήχηση σε πολύ ευρύτερο πεδίο.
Χαιρετίζουμε εν πάση περιπτώσει το πολιτικό θάρρος των συμμετεχόντων στο ματαιωμένο Marseille Pride, που διαδήλωσαν αυτή την Κυριακή παρά τη νομαρχιακή απαγόρευση. “Δεν είναι πάρτι, είμαστε σε πένθος”: συγκεντρωμένοι στο Porte d’Aix, οι συμμετέχοντες έκαναν πορεία στην πόλη πίσω από ένα πανό: “No pride for the cops and no cops in our Prides (“Καμιά υπερηφάνεια για τους μπάτσους και κανένας μπάτσος στις διαδηλώσεις περηφάνιας μας” και φωνάζοντας “Nahel, Souheil , Ζινέμ και Αδάμα, δεν ξεχνάμε, δεν συγχωρούμε», «Δεν υπάρχει ειρήνη, χωρίς δικαιοσύνη. Θάνατος στο αστυνομικό κράτος», «Νταρμανίν είσαι ανεπιθύμητος από τη Μασσαλία μέχρι το Μαγιότ», συνθήματα που μερικές φορές επαναλαμβάνονται και από τους περαστικούς στο πλάι της πορείας.
Από τα Κίτρινα Γιλέκα έως τη διαδήλωση του Sainte Soline, η εμπειρία της κρατικής βίας διαμοιράζεται πλέον ευρέως και είναι μια βάση πάνω στην οποία είναι δυνατή η οικοδόμηση συμμαχιών. Γιατί αυτή η βία δεν είναι ανεπίσημη, όπως θα ήθελαν να πιστέψουμε όσοι ζητούν ηρεμία και εκλιπαρούν για μια δημοκρατική και φιλική προς τους πολίτες αστυνομία. Η αστυνομία, που ποτέ δεν ήταν κάτι περισσότερο από την ένοπλη πτέρυγα της άρχουσας τάξης, αποτελεί τον απόλυτο πυλώνα αυτών των αποδυναμωμένων φιλελεύθερων-αυταρχικών καθεστώτων.
Θα δεχθούμε τις ενστάσεις, ότι δηλαδή δεν είναι το ίδιο να υφίσταται κανείς αστυνομική παρενόχληση σε καθημερινή βάση και να βρίσκεται σε θανάσιμο κίνδυνο σε κάθε αστυνομικό έλεγχο, με το να υφίσταται καταστολή κατά τη διάρκεια συγκεκριμένων ενεργειών όπως η διαδήλωση των κίτρινων γιλέκων ή το μπλοκάρισμα ενός εργοτάξιου που συντελεί μια οικολογική καταστροφή. Αλλά για τους ανθρώπους που έχουν παραμορφωθεί ή ακρωτηριαστεί κατά τη διάρκεια όλων αυτών των διαμαρτυριών- και θα φέρουν αυτή τη βλάβη για όλη τους τη ζωή, όπως και για τους φίλους τους, τους αγαπημένους τους, και τους συντρόφους τους, όλα αυτά δεν θα ξεχαστούν ποτέ.
Η εξέγερση που ξέσπασε σε πολλές πόλεις της Βόρειας Αμερικής μετά τη δολοφονία του Τζορτζ Φλόιντ τον Μάιο του 2020 οδήγησε στο δημόσιο αίτημα για τη διάλυση της αστυνομίας. Στη Γαλλία αυτό είναι ένα αίτημα που κανείς δεν τολμάει να ξεστομίσει ακόμα, και είναι κρίμα. Διότι όταν ένα καθεστώς βασίζεται μόνο στην αστυνομία του για να επιβιώσει, σημαίνει ότι σύντομα θα έρθει μια αποφασιστική, καθοριστική στιγμή- και ότι αυτή τη στιγμή πρέπει να την ετοιμάσουμε εμείς, χωρίς καμία καθυστέρηση.
Alèssi DELL’UMBRIA, 1 Ιουλίου 2023.
________
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
