Ομιλία του ιστορικού Μενέλαου Χαραλαμπίδη και συζήτηση για το βιβλίο «Οι Δωσίλογοι. Ένοπλη, πολιτική και οικονομική συνεργασία στα χρόνια της Κατοχής»
Την Τρίτη 27 Φεβρουαρίου
στις 8 το βράδυ
στο Ελεύθερο Αυτοδιαχειριζόμενο Θέατρο «ΕΜΠΡΟΣ» (Ρ. Παλαμήδη 2, Ψυρρή),
ο ιστορικός Μενέλαος Χαραλαμπίδης
θα μιλήσει εκτενώς για το νέο του βιβλίο
«Οι Δωσίλογοι. Ένοπλη, πολιτική και οικονομική συνεργασία στα χρόνια της Κατοχής»
που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις «Αλεξάνδρεια».
Ο συγγραφέας θα αναφερθεί στην έρευνά του (ποιες πηγές χρησιμοποίησε, που τις εντόπισε, ποια ήταν τα βασικά ερωτήματα που συγκρότησε) θα μιλήσει για τα καινούργια δεδομένα που αναδεικνύονται μέσα από το βιβλίο του και θα αφηγηθεί πτυχές της δράσης όσων συνεργάστηκαν με τους κατακτητές, μέσα από την ταυτόχρονη προβολή φωτογραφιών αρχείου.
Η συνεργασία με τον κατακτητή χαρακτήρισε την καθημερινότητα σε όλη την κατεχόμενη Ευρώπη. Πολιτικοί, στρατιωτικοί, επιχειρηματίες, δήμαρχοι, δικαστές, ιερείς, δημοσιογράφοι, συνεργάστηκαν στενά με τις αρχές κατοχής, για πολλούς και διαφορετικούς λόγους. Η αρχικά διαφαινόμενη νίκη της Γερμανίας στον πόλεμο, ο αντικομμουνισμός, η απόκτηση γρήγορου και εύκολου πλούτου, η ιδεολογική ταύτιση με την εθνικοσοσιαλιστική Γερμανία και τη φασιστική Ιταλία, η ανάγκη επιβίωσης, ήταν μερικοί από αυτούς.
Στην Ελλάδα, αν και έχουν περάσει 80 ολόκληρα χρόνια από το τέλος της κατοχής, το ζήτημα της συνεργασίας με τον κατακτητή εξακολουθεί να αποτελεί θέμα-ταμπού. Αυτό είναι αποτέλεσμα της πολιτικής λήθης που ακολούθησαν όλες οι μεταπολεμικές κυβερνήσεις, στην προσπάθειά τους να διαχειριστούν τις πολιτικές συνέπειες του πρωτόγνωρου, σε ένταση και έκταση, συλλογικού τραύματος που προκάλεσε στην ελληνική κοινωνία η συνεργασία. Η συνεργασία με τον κατακτητή υπήρξε η αφετηρία του νέου διχασμού, ο οποίος, με τη συμβολή και άλλων παραγόντων, οδήγησε στις εμφύλιες συγκρούσεις της κατοχής, των Δεκεμβριανών και τελικά στον εμφύλιο πόλεμο της δεκαετίας του 1940.
Στο βιβλίο αυτό παρακολουθούμε την πολιτική, οικονομική και ένοπλη συνεργασία με τον κατακτητή, όπως εκδηλώθηκε στον νομό Αττικής. Μέσα από τη μελέτη αρχείων που για πρώτη φορά δημοσιοποιούνται, περιγράφεται η δράση αυτών που συνεργάστηκαν, εξετάζονται οι λόγοι και οι μηχανισμοί ανάπτυξης του φαινομένου της συνεργασίας καθώς και οι πολιτικές και οικονομικές συνθήκες που ευνόησαν την εμφάνισή τους.
Οι πολιτικές που ακολούθησαν οι τρεις ελληνικές κατοχικές κυβερνήσεις, ο ρόλος εμπόρων, βιομηχάνων, πολιτικών μηχανικών και άλλων στις οικονομικές συναλλαγές με τους κατακτητές, η δράση της Ελληνικής Βασιλικής Χωροφυλακής, των Ταγμάτων Ασφαλείας, των Ελλήνων πρακτόρων των Es-Es και άλλων, που συγκρότησαν το ένοπλο σκέλος της συνεργασίας, και η δικαστική τους αντιμετώπιση μετά το τέλος της κατοχής, βρίσκονται στο επίκεντρο αυτής της μελέτης.
Θα ακολουθήσει ανοιχτή συζήτηση.
Για όσες και όσους ενδιαφέρονται, το βιβλίο θα διατίθεται στον χώρο.
Ο Μενέλαος Χαραλαμπίδης είναι οικονομολόγος και διδάκτορας Ιστορίας του Πανεπιστημίου Αθηνών. Είναι συγγραφέας των βιβλίων Η Εμπειρία της Κατοχής και της Αντίστασης στην Αθήνα (2012), Δεκεμβριανά 1944. Η μάχη της Αθήνας (2014) και Οι δωσίλογοι. Ένοπλη, πολιτική και οικονομική συνεργασία στα χρόνια της Κατοχής (2023) από τις εκδόσεις Αλεξάνδρεια. Είναι ένας από τους σχεδιαστές του μεταπτυχιακού προγράμματος Δημόσια Ιστορία του Ελληνικού Ανοικτού Παν/μιου, όπου και διδάσκει. Επίσης είναι εμπνευστής και επιστημονικός υπεύθυνος των εκδηλώσεων «12 Οκτωβρίου 1944. Η Αθήνα Ελεύθερη», της πρώτης ουσιαστικής προσπάθειας για τον εορτασμό της απελευθέρωσης της Αθήνας από τη γερμανική κατοχή κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Πραγματοποιεί ιστορικούς περιπάτους στην Αθήνα από τον Οκτώβριο του 2013 για την περίοδο της Κατοχής και των Δεκεμβριανών. Από τον Νοέμβριο του 2019 οι περίπατοι αυτοί γίνονται στο πλαίσιο του Athens History Walks (https://www.athenshistorywalks.com/).
Διοργάνωση:
ΚΕΝΟ ΔΙΚΤΥΟ
http://voidnetwork.gr
