Το Πολυτεχνείο του 73′ ως ιδεολογική παρακαταθήκη έχει πεθάνει. Και δεν είναι η χούντα που το κατέστειλε με τα τεθωρακισμένα. Είναι η αστική δημοκρατία που το σκότωσε και μάλιστα αργά και επώδυνα. Χρόνο με τον χρόνο από τα πρώτα μεταπολιτευτικά χρόνια η σοβαρότερη μετεμφυλιακή εξέγερση στην Ελλάδα μετατρεπόταν από ζωντανή μνήμη ξεσηκωμού και ελευθερίας, σε λάδι στα γρανάζια της καθεστωτικής αριστεράς. Το πλήγμα στο πολιτικό κύρος ήταν θανάσιμο όταν “ταμείο” μετά την ιδεολογική ηγεμονία έκανε ένα ΠΑΣΟΚ ή ένας Σύριζα, όταν τράφηκαν από αυτό καθεστωτικοί όπως η Δαμανάκη ή ο Ανδρουλάκης.
Η πραγματική δύναμη του πολυτεχνείου όμως ήταν η γονιμότητα του. Η ικανότητά του να αναπαράγεται. Αν κάποιοι το έκαναν όχημα ανέλιξης στην εξουσία, κάποιοι άλλοι πήραν το μήνυμα της πράξης και το αναμετέδωσαν με τους δικούς τους όρους στη δική τους συγκυρία. Το στοιχείο της μαχητικότητας, το στοιχείο της σύνδεσης με επίκαιρα διακυβεύματα, η αμφισβήτηση των ισορροπιών είτε στο πολιτικό πεδίο είτε στη σύγκρουση. Γεννήθηκαν έτσι πολλά πολυτεχνεία.
Στις 17 Νοέμβρη αναφερόμαστε σε όλα. Και στο 73′ και στο λαϊκό ποτάμι του 1975, στον Κουμή και την Κανελλοπούλου το 80′, τον Καλτεζά το 85′, στο πολυτεχνείο των μαθητικών καταλήψεων το 90-91′, στα πολυτεχνεία των μεγάλων συγκρούσεων. Αναφερόμαστε ακόμα και σε αυτά που πέρασαν ως τελετουργικές παρελάσεις ισχύος πολιτικών δυνάμεων στο πεζοδρόμιο. Γιατί κι αυτές μέρος της ίδιας ιστορίας είναι.
Κι αντανακλούν συχνά το πάγωμα των κοινωνικών αγώνων στην συγκυρία. Τέτοια είναι η συγκυρία των τελευταίων λίγων χρόνων και θα ήταν παράλογο να ελπίσουμε ότι μνήμες ξεσηκωμού και ελευθερίας σε μεμονωμένες πορείες μπορούν να γίνουν εφαλτήριο για την ανατροπή της συλλογικής αμηχανίας της κοινωνικής βάσης. Δεν παύουν όμως και να βροντοφωνάζουν τη θέληση για αγώνα και να αναζητούν την έκφραση των δυνάμεων εκείνων που συνεχίζουν να βλέπουν ότι υπάρχουν διαρκώς και περισσότεροι λόγοι για επίθεση ενάντια στην κορυφή. Δύο είναι τα δεδομένα: από τη μία, κανενός το μερίδιο στην πολιτική κληρονομιά του συνόλου των πολυτεχνείων δεν μπορεί να αμφισβητηθεί.
Τα πολυτεχνεία “ανήκουν” σε ένα τεράστιο πολιτικό εύρος από τον καθεστωτισμό ως την άμεση εξέγερση. Από την άλλη, αυτές οι κληρονομιές είναι σε διάφορους βαθμούς ανταγωνιστικές μεταξύ τους και σχηματοποιούν εχθρικά μεταξύ τους πολιτικά σχέδια. Από άποψη πολιτικού λόγου και προταγμάτων τα πολυτεχνεία ποτέ δεν ήταν ειρηνικές πορείες.
Δεν θα πρέπει όμως να ξεχνάμε ότι κάποια πολυτεχνεία έγιναν εμβληματικά και άφησαν ιστορία, μόνο όταν δυνάμεις κατάφεραν να τα εντάξουν αποτελεσματικά σε μια εξωστρεφή παραγωγή γεγονότων και όχι δίνοντας μάχες για μονοκρατορία στην κληρονομιά. Συμμετέχουμε, λοιπόν, και φέτος στην επετειακή πορεία ως μια έκφραση της θέλησης μας για αγώνα, ως έκφραση τιμής στην εξέγερση εκείνη, οι πράξεις της οποίας προσπέρασαν κατά πολύ τα λόγια της. Συμμετέχουμε για να συντηρήσουμε μια ζώσα μνήμη ξεσηκωμού και ελευθερίας που αναπαράγεται επί δεκαετίες, άλλα και για να κρατήσουμε ανοιχτό αυτόν τον δίαυλο ξεσηκωμού για την κοινωνική βάση. Και δεν είναι τυχαία η πρεμούρα της εξουσίας να τον σφραγίσει. Κάθε φορά που οι καθεστωτικοί κληρονόμοι του πολυτεχνείου του 73′ “εκφράζουν την τιμή τους “, κάτι από τις 17 Νοέμβρη πεθαίνει. Οι δε, από πάντα εχθροί του, συνεχίζουν ακούραστα την υπονόμευση και την αμφισβήτηση αυτής της ιστορίας. Αν όσοι το υπερασπίζονται δεν ξαναβρούν το νήμα προσθέτοντας στα παλιά πολυτεχνεία τα νέα, πρωτότυπα δικά τους, τότε σε λίγα χρόνια ο δίαυλος αυτός θα κλείσει. Τα πολυτεχνεία θα πεθάνουν όπως πέθανε και το πολυτεχνείο του 73′. Κι αυτό θα είναι μια ήττα.
Οι λόγοι του ξεσηκωμού είναι εδώ και κάθε μέρα αυξάνονται. Κράτος και κεφάλαιο αλωνίζουν. Καταστολή, φτώχεια ακόμα και η απειλή πολεμικής ανάφλεξης είναι δίπλα μας. Η κοινωνική βάση θα αποφασίσει για πόσο ακόμα θα επιλέγει να είναι με την μπότα της εξουσίας στον λαιμό. Αυτή στο τέλος θα αποφασίσει και τι θα κάνει με τα πολυτεχνεία. Και οι πολιτικές δυνάμεις της αντίστασης και της επίθεσης στο εσωτερικό της είτε θα καταφέρουν να μετουσιώσουν αυτήν τη θέληση σε πράξη είτε θα είναι ανάξιες του ρόλου τους.
Τα Πολυτεχνεία είναι ό,τι τα κάνουμε να είναι.
ΚΑΛΕΣΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΡΕΙΑ ΤΟΥ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ, ΣΑΒΒΑΤΟ 17 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ:
- Αθήνα: Πλατεία Κλαυθμώνος, 15:00. Μπλοκ της Αναρχικής Ομοσπονδίας.
- Θεσσαλονίκη: Πολυτεχνείο, 18:00. Στηρίζουμε το κοινό αναρχικό-αντιεξουσιαστικό μπλοκ.
- Ηράκλειο Κρήτης: Λιοντάρια, 19:00. Στηρίζουμε το κοινό αναρχικό κάλεσμα.
- Λαμία: Πλατεία Ελευθερίας, 18:30. Συμμετοχή στο κάλεσμα συγκέντρωσης του Αυτοδιαχειριζόμενου Στεκιού Λαμίας.
