Σε αντίθεση µε τη συλλογική αυταπάτη, η πρόοδος στη ζωή και τη ζωή µας δεν προκύπτει από την αξιωµατική επικράτηση του καλού και του σηµαντικού επί του κακού και της ποταπότητας. Οτιδήποτε καλό παλεύει για να επικρατήσει, ενώ οι αντιθέσεις αποδεικνύεται ότι αποτελούν τον µοναδικό τρόπο ύπαρξης των πραγµάτων.
Κείμενο: Κώστας Βαξεβάνης
Η πρόοδος είναι το αποτέλεσµα των συγκρούσεων και δεν υπάρχει κανένας εναλλακτικός δρόµος για την εξέλιξη. Τα ηθικά διδάγµατα δεν αλλάζουν τον κόσµο, αντιθέτως ο κόσµος όπως διαµορφώνεται από τους συσχετισµούς των συγκρούσεων επιβάλλει την επικρατούσα ηθική.
Αν θέλουµε να απαντήσουµε στο ερώτηµα τι κόσµο θέλουµε, πρέπει πρωτίστως να δώσουµε απάντηση στο πόσο είµαστε διατεθειµένοι να παλέψουµε για τον κόσµο αυτό. Είναι σκληρό, αλλά έτσι, µόνο έτσι, είναι.
Αν συµφωνήσουµε ότι θέλουµε µια υφήλιο χωρίς πόλεµο, τότε πρέπει να είναι πεποίθησή µας ότι η βία γεννιέται όταν οι ανισότητες γίνονται ανυπέρβλητες. Η ειρήνη δεν είναι µια ηθικοπλαστική έννοια και όποιος δεν θέλει πόλεµο οφείλει να το εκφράζει και να το διεκδικεί. Μόνο έτσι µπορεί να τον σταµατήσει.
Σε µια συνέντευξη που µου είχε δώσει το 2003 στο Ιράκ ο βετεράνος του πολεµικού ρεπορτάζ Πίτερ Αρνέτ υποστήριξε πως αν κατά τη διάρκεια του πολέµου στο Βιετνάµ υπήρχε κάλυψη όπως αυτή που γίνεται µε live µετάδοση στις µέρες µας, τότε ο πόλεµος αυτός θα είχε διαρκέσει µόλις είκοσι µέρες και όχι είκοσι χρόνια. Ο λόγος είναι ότι η κοινή γνώµη θα ερχόταν γρήγορα σε επαφή µε τη βαρβαρότητα και τον παραλογισµό µέσω της εικόνας και θα απαιτούσε να σταµατήσει ο πόλεµος.
Οι πόλεµοι πάντα έχουν ισχυρό αντίπαλο την κοινή γνώµη.
Οποιος θέλει να σταµατήσει ο πόλεµος στη Γάζα ή την Ουκρανία πρέπει να το φωνάξει και να το στηρίξει. Η διαφορά στη Γάζα, ωστόσο, είναι ότι δεν έχουµε να κάνουµε µε αντιπαράθεση στρατών, αλλά µε γενοκτονία. Οι ισραηλινές δυνάµεις κάνουν επιθέσεις µε κάθε τρόπο σε µια λωρίδα γης σκοτώνοντας αδιακρίτως ανθρώπους. Στους 35.000 νεκρούς οι µισοί είναι γυναίκες και παιδιά.
Το έγκληµα που είναι σε εξέλιξη έχει δικαιολογία ότι το Ισραήλ έχει δικαίωµα να κάνει όσα επιλέξει για να εξασφαλίσει την κατ’ αυτό ασφάλεια. Το ιστορικό προηγούµενο του Ολοκαυτώµατος χρησιµοποιείται χυδαία για να δικαιολογηθεί µια νέα σφαγή.
∆ηλαδή το δίδαγµα του Ολοκαυτώµατος αντιστρέφεται εγκληµατικά. Παύει να είναι ότι δεν πρέπει να υπάρξουν ξανά ρατσισµός, φασισµός και σφαγές αθώων ανθρώπων και γίνεται δικαίωµα στην προληπτική τιµωρία και στο έγκληµα. ∆εν υπάρχει ούτε διεθνές δίκαιο ούτε κανόνες αλλά ρατσιστική αντίληψη για το δικαίωµα στη ζωή. ∆ηλαδή εµείς που υπήρξαµε «ράτσα» θυµάτων έχουµε το δικαίωµα να εξολοθρεύσουµε όποιον εµφανίσουµε επικίνδυνο.
Τι θα γίνει αλήθεια αν οι Αρµένιοι, οι Πόντιοι ή οι Κούρδοι ξεκινήσουν τους δικούς τους πολέµους επειδή έχουν το δικαίωµα να εξολοθρεύσουν αυτούς που τους κατέστησαν θύµατα µε γενοκτονία; Αρκεί το επιχείρηµα ότι είναι θύµατα και φοβούνται; ∆εν υπάρχουν διεθνείς κανόνες και διεθνής νοµιµότητα; Και τι θα γίνει αλήθεια αν αύριο οι εναποµείναντες Παλαιστίνιοι αποφασίσουν να τιµωρήσουν όλους όσοι σήµερα σκοτώνουν τους οµοεθνείς τους µε άλλου είδους κρεµατόρια; Αν ορίσουν τη δική τους απειλή για την ασφάλεια και κινηθούν όπως οι Ισραηλινοί;
Για να το θέσω µε τη βαρβαρότητα όχι της δικής µου σκέψης αλλά της ισραηλινής πρακτικής, στα πόσα εκατοµµύρια «νεκρών εχθρών» µηδενίζει το κοντέρ της Ιστορίας και της αθλιότητας; Θα σκοτώνονται παραδειγµατικά αθώοι για να µην υπάρξουν αθώοι νεκροί στο µέλλον;
Το έγκληµα στη Γάζα είναι πολλαπλό. Αφορά ανθρώπους, τη διεθνή νοµιµότητα που για µια ακόµη φορά παραβλέπει το Ισραήλ αλλά και τη δηµοκρατία. Τα τελευταία δέκα χρόνια το Ισραήλ µέσω του λόµπι κυρίως στις ΗΠΑ επιχειρεί να προενοχοποιήσει όποιον στέκεται απέναντι στις επιλογές των κυβερνήσεων του Τελ Αβίβ και όχι του εβραϊκού λαού. Κάθε κριτική στις επιλογές της ισραηλινής κυβέρνησης και κάθε διαµαρτυρία για τις εγκληµατικές πράξεις της βαφτίζεται «αντισηµιτισµός».
Το άρθρο 19 της Οικουµενικής ∆ιακήρυξης ∆ικαιωµάτων του Ανθρώπου και το άρθρο 10 της Ευρωπαϊκής Σύµβασης για τα ∆ικαιώµατα του Ανθρώπου, που προβλέπουν ότι ο κάθε άνθρωπος έχει δικαίωµα να λέει ανεµπόδιστα την άποψή του, πετιούνται στο καλάθι των αχρήστων για να επικρατήσουν τα σκουπίδια. ∆εν πρόκειται για µια αόριστη απειλή στις αρχές της δηµοκρατίας αλλά για την καθιέρωση ενός νεοµακαρθισµού.
∆εν γινόµαστε θεατές της αντιπαράθεσης επιχειρηµάτων και θέσεων, αλλά της πρακτικής όπου οι άνθρωποι εξαναγκάζονται µε ποινή ηθικής εξόντωσης και ενοχοποίησης να µην εκφέρουν άποψη.
Σε όλο τον κόσµο συλλαµβάνονται φοιτητές γιατί εκφράζονται ενάντια στο έγκληµα στη Γάζα. Τραγουδιστές και καλλιτέχνες προγράφονται γιατί ζητάνε να σταµατήσει ο πόλεµος και η EBU, διοργανώτρια της Eurovision, λογοκρίνει τις εκδηλώσεις του κοινού όταν ακούγεται το τραγούδι του Ισραήλ.
Τα social media κατεβάζουν φωτογραφίες-ντοκουµέντα από παιδιά που έχουν σφαγιαστεί στη Γάζα και όποιος ψελλίσει έστω ένα «µα» για την εξόντωση αµάχων βαφτίζεται οπαδός των τροµοκρατών της Χαµάς.
Στη δεκαετία του 1950 οι ΗΠΑ έζησαν τον σκοταδισµό όταν ο αλκοολικός και ύποπτος γερουσιαστής Τζόσεφ ΜακΚάρθι ανακάλυψε εχθρούς της Αµερικής στο Χόλιγουντ και στις κρατικές υπηρεσίες των ΗΠΑ. Οταν το έκανε επιτυχώς χωρίς ανάγκη αποδείξεων, τότε απλώς συνέχισε να το κάνει. Εκατοντάδες καλλιτέχνες µπήκαν στη µαύρη λίστα και εξοντώθηκαν για να τραφεί το τέρας του αντικοµµουνιστικού «κόκκινου» φόβου. Στο εδώλιο κάθισαν από τη Μέριλιν Μονρό µέχρι και τον Ρόµπερτ Οπενχάιµερ, τον πατέρα της ατοµικής βόµβας, ο οποίος έγινε πρόσφατα επίκαιρος λόγω της οµώνυµης ταινίας του Κρίστοφερ Νόλαν. Ο µεγάλος φυσικός που υπέγραψε τη νίκη των ΗΠΑ στον Β΄ Παγκόσµιο Πόλεµο κατηγορήθηκε ως αντιαµερικανός και προδότης γιατί µαζί µε τον Αϊνστάιν διατύπωσε ενστάσεις για τα πυρηνικά όπλα. Για να κατηγορηθεί, µάλιστα, η Επιτροπή ΜακΚάρθι θυµήθηκε ότι είχε παλιά µια αριστερή σύντροφο, ενώ η σύζυγός του είχε επίσης αριστερές καταβολές. Ο ΜακΚάρθι πέθανε 48 ετών από κίρρωση του ήπατος, αποτέλεσµα του αλκοολισµού του, και έγραψε µια µαύρη σελίδα της Ιστορίας, αλλά στάθηκε εξυπηρετικός για τους ψυχροπολεµικούς σχεδιασµούς της εποχής.
Ο ΜακΚάρθι πέθανε, ο µακαρθισµός ξαναγεννιέται. Το φάντασµά του πλανιέται πάνω από την ανθρωπότητα και είναι έτοιµο να καταβροχθίσει οτιδήποτε προάγει τον προβληµατισµό και την αµφισβήτηση.
Τα ίδια περίπου έγιναν µε την Ουκρανία. Η εισβολή της Ρωσίας δεν αντιµετωπίστηκε ως διεθνές έγκληµα απέναντι στο οποίο η διεθνής κοινότητα έπρεπε να πάρει µέτρα, αλλά ενοχοποιήθηκαν ολόκληρη η Ρωσία και η ιστορία της. Το YouTube αφαίρεσε από το περιεχόµενό του ακόµη και την παιδική ρωσική σειρά «Η Μάσα και ο Αρκούδος», ενώ ακόµη και τα ονόµατα του Ντοστογέφσκι και του Πούσκιν τοποθετήθηκαν στο πάνθεο των ανεπιθύµητων.
Οποία κατάντια για την ανθρωπότητα και συνάµα πόση αβεβαιότητα για τη δηµοκρατία.